Xử Lý Đánh Thuế Trùng Đối Với Thu Nhập Trong Bối Cảnh Toàn Cầu Hóa Tại Việt Nam

1. Thông tin Luận án

• Tên Luận án: Xử lý đánh thuế trùng đối với thu nhập trong bối cảnh toàn cầu hóa tại Việt Nam
• Tác giả: Nguyễn Tiến Kiên
• Số trang file pdf: 179
• Năm: 2024
• Nơi xuất bản: Học viện Tài chính, Hà Nội
• Chuyên ngành học: Tài chính – Ngân hàng
• Từ khóa: Đánh thuế trùng, Thuế thu nhập, Toàn cầu hóa, Hiệp định thuế, Xử lý đánh thuế trùng, Thuế quốc tế

2. Nội dung chính

Luận án nghiên cứu về vấn đề xử lý đánh thuế trùng đối với thu nhập trong bối cảnh toàn cầu hóa tại Việt Nam, một vấn đề ngày càng trở nên cấp thiết trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế sâu rộng. Luận án bắt đầu bằng việc hệ thống hóa và làm rõ các khái niệm cốt lõi, như định nghĩa về đánh thuế trùng, phân loại các hình thức đánh thuế trùng (về kinh tế và pháp lý), và các nguyên nhân gây ra tình trạng này. Đặc biệt, luận án làm rõ ảnh hưởng tiêu cực của đánh thuế trùng đến các nước đầu tư và tiếp nhận đầu tư, gây ra rào cản thương mại, cản trở đầu tư xuyên biên giới và phân công lao động quốc tế, đồng thời có thể khuyến khích gian lận thuế.

Luận án tiếp tục đi sâu vào phân tích các nội dung của việc xử lý đánh thuế trùng đối với thu nhập, bao gồm: cơ sở pháp lý, tổ chức bộ máy và quy trình nghiệp vụ. Về cơ sở pháp lý, luận án nhấn mạnh vai trò của các cam kết quốc tế (Hiệp định thuế song phương và đa phương), nội luật quốc gia và kinh nghiệm các nước. Về tổ chức bộ máy, luận án chỉ ra sự cần thiết của bộ máy chuyên nghiệp, đồng bộ, có sự phối hợp giữa các cấp trung ương và địa phương. Về quy trình nghiệp vụ, luận án làm rõ vai trò của các bước tuần tự nhằm loại trừ hoặc giảm bớt đánh thuế trùng như: tiếp nhận, rà soát hồ sơ, phân tích, đánh giá, phối hợp liên ngành, kiểm tra thực tế, và ra quyết định cuối cùng. Luận án cũng đã nghiên cứu những phương pháp xử lý đánh thuế trùng đối với thu nhập phổ biến trên thế giới như miễn thuế, khấu trừ thuế, trừ chi phí, và khoán thuế. Đồng thời, Luận án cũng đưa ra các tiêu chí để đánh giá kết quả xử lý đánh thuế trùng đối với thu nhập, bao gồm cả các tiêu chí định lượng (số lượng Hiệp định thuế, số lượng hồ sơ được xử lý, tỷ lệ số thuế được xử lý, số trường hợp trao đổi thông tin, …) và tiêu chí định tính (chất lượng các cam kết quốc tế, uy tín của quốc gia trong xử lý đánh thuế trùng, sự hài lòng của người nộp thuế, …).

Tiếp theo, luận án tập trung phân tích thực trạng xử lý đánh thuế trùng đối với thu nhập của Việt Nam giai đoạn 2016-2023. Luận án đánh giá những thành tựu của Việt Nam trong việc ký kết và thực hiện các hiệp định thuế, sự nỗ lực của ngành thuế trong công tác cải cách thủ tục hành chính thuế và cải thiện môi trường đầu tư. Tuy vậy, Luận án cũng chỉ ra các hạn chế như: hệ thống pháp lý nội địa chưa đồng bộ, thiếu quy định cụ thể đối với các loại thu nhập và giao dịch xuyên biên giới; bộ máy quản lý thuế còn thiếu tính chuyên nghiệp; thiếu quy trình nghiệp vụ thống nhất và hiệu quả; chưa đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin; thiếu năng lực trao đổi thông tin với cơ quan thuế nước ngoài; và chưa có cơ chế giải quyết tranh chấp hiệu quả thông qua thủ tục thỏa thuận song phương (MAP) và thỏa thuận trước về phương pháp xác định giá (APA). Nguyên nhân của các hạn chế này được chỉ ra là cả khách quan (do sự phát triển nhanh chóng của kinh tế số, sự khác biệt trong luật pháp các nước,…) và chủ quan (do năng lực quản lý thuế còn hạn chế, chính sách và quy trình chưa hoàn thiện,…).

Cuối cùng, luận án đề xuất một hệ thống giải pháp tăng cường xử lý đánh thuế trùng đối với thu nhập trong bối cảnh toàn cầu hóa ở Việt Nam đến năm 2030. Luận án đưa ra các nhóm giải pháp: hoàn thiện hành lang pháp lý, nâng cao năng lực của bộ máy xử lý đánh thuế trùng, ban hành quy trình nghiệp vụ cụ thể, đẩy nhanh việc đàm phán, ký kết và tổ chức thực hiện các cam kết quốc tế về thuế, tăng cường hoạt động trao đổi thông tin và hợp tác quốc tế. Đồng thời, các giải pháp này được đưa ra trên cơ sở phù hợp với quan điểm đối ngoại của Đảng và Nhà nước ta, đảm bảo công bằng, hiệu quả, thu hút đầu tư, hội nhập và phải dựa trên các chuẩn mực và thông lệ quốc tế về thuế. Luận án nhấn mạnh rằng, việc xử lý đánh thuế trùng đối với thu nhập không chỉ là trách nhiệm của cơ quan thuế mà cần có sự chung tay của các bộ, ban, ngành khác để tạo ra một môi trường kinh doanh công bằng, minh bạch và hấp dẫn hơn cho các nhà đầu tư trong nước và quốc tế.