Đánh Giá Hiệu Quả Tài Chính, Xã Hội, Môi Trường Của Mô Hình Canh Tác Lúa Trong Vùng Đê Bao Trước Và Sau Xả Lũ Tại Huyện Tri Tôn, An Giang

1. Thông tin bài báo

• Tên bài báo: ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ TÀI CHÍNH, XÃ HỘI, MÔI TRƯỜNG CỦA MÔ HÌNH CANH TÁC LÚA TRONG VÙNG ĐÊ BAO TRƯỚC VÀ SAU XẢ LŨ TẠI HUYỆN TRI TÔN, AN GIANG
• Tác giả: Trần Sỹ Nam, Hồ Vũ Khanh, Nguyễn Thị Kim Hai, Hồ Minh Nhựt, Huỳnh Công Khánh
• Số trang: 16-24
• Năm: 2021
• Nơi xuất bản: Tạp chí Khoa học Trường Đại học Cần Thơ
• Từ khóa: An Giang, canh tác lúa, đê bao, quản lý lũ, xả lũ

2. Nội dung chính

Bài báo này tập trung đánh giá hiệu quả của việc canh tác lúa trong vùng đê bao ở huyện Tri Tôn, An Giang, so sánh giữa thời điểm trước và sau khi xả lũ. Nghiên cứu sử dụng phương pháp phân tích chi phí – lợi ích, kết hợp với thang đo Likert để đánh giá các khía cạnh kinh tế, xã hội và môi trường. Các chỉ tiêu đánh giá được xây dựng dựa trên tiêu chí của FAO và các nghiên cứu trước đó tại Đồng bằng sông Cửu Long. Kết quả nghiên cứu cho thấy, việc xả lũ mang lại nhiều lợi ích đáng kể cho sản xuất lúa. Cụ thể, năng suất lúa sau khi xả lũ cao hơn đáng kể so với trước đó (6.4 tấn/ha so với 5.6 tấn/ha), đồng thời lợi nhuận cũng tăng lên (15.8 triệu đồng/ha/vụ so với 11.4 triệu đồng/ha/vụ). Bên cạnh đó, việc sử dụng phân bón và thuốc bảo vệ thực vật cũng giảm đi sau khi xả lũ, cho thấy sự cải thiện về mặt môi trường.

Ngoài ra, nghiên cứu cũng chỉ ra rằng việc xả lũ có tác động tích cực đến môi trường đất, do lượng phù sa và dinh dưỡng được bồi đắp thêm, đồng thời nguồn lợi thủy sản cũng được cải thiện. Chất lượng nước được đánh giá tốt hơn sau khi xả lũ do lũ giúp làm sạch môi trường và pha loãng các chất độc hại. Về mặt xã hội, các chỉ số khác như tiếp cận dịch vụ xã hội, nâng cao dân trí, xóa đói giảm nghèo và việc làm từ canh tác lúa khá cao và ổn định trước và sau xả lũ, tuy nhiên, không có sự khác biệt đáng kể giữa hai thời điểm. Điểm đáng chú ý là sau xả lũ, nông hộ có xu hướng tăng số ngày thăm đồng để theo dõi tình hình, đảm bảo năng suất cây trồng. Điều này cho thấy sự quan tâm và đầu tư nhiều hơn vào quá trình sản xuất.

Kết quả phân tích tổng hợp cho thấy mô hình canh tác lúa sau xả lũ đạt điểm số cao hơn (0.96) so với trước xả lũ (0.86). Điều này khẳng định rằng việc xả lũ định kỳ, đặc biệt với mô hình canh tác 8 vụ/3 năm, mang lại hiệu quả kinh tế, xã hội và môi trường cao hơn, đồng thời tạo tính bền vững cho vùng canh tác lúa tại huyện Tri Tôn. Nghiên cứu khuyến nghị cần khuyến khích người dân áp dụng các tiến bộ kỹ thuật, sử dụng phân bón và thuốc trừ sâu đúng liều lượng để hạn chế tác động tiêu cực đến môi trường, đồng thời tăng cường các chính sách hỗ trợ về vật tư nông nghiệp và kỹ thuật sản xuất để nâng cao chất lượng sản phẩm và đời sống của nông dân.