1. Thông tin Nghiên cứu khoa học
- Tên nghiên cứu tiếng Anh: The contribution of fungi to the global economy
- Tên nghiên cứu tiếng Việt: Đóng góp của nấm vào nền kinh tế toàn cầu
- Tác giả: Allen Grace T. Niego, Christopher Lambert, Peter Mortimer, Naritsada Thongklang, Sylvie Rapior, Miriam Grosse, Hedda Schrey, Esteban Charria‑Girón, Arttapon Walker, Kevin D. Hyde, Marc Stadler
- Số trang: 43
- Năm: 2023
- Nơi xuất bản: Fungal Diversity
- Chuyên ngành học: Nấm học, Kinh tế học
- Từ khoá: Nấm dùng làm thực phẩm, nấm dược liệu, giá trị thị trường, công nghệ sinh học môi trường
2. Nội dung chính
Bài viết này tập trung vào việc định lượng đóng góp của nấm đối với nền kinh tế toàn cầu, một lĩnh vực mà từ trước đến nay ít được chú ý và đánh giá đầy đủ. Có thể bạn cũng quan tâm đến vai trò của ngành nông nghiệp trong nền kinh tế quốc dân vì nông nghiệp cũng đóng góp một phần quan trọng vào nền kinh tế. Các tác giả đã sử dụng nhiều phương pháp tiếp cận để ước tính giá trị kinh tế của nấm, bao gồm việc thu thập dữ liệu từ các nghiên cứu khoa học, cơ sở dữ liệu, nghiên cứu thị trường trực tuyến, và các nguồn tin tức đáng tin cậy. Các phương pháp chính được sử dụng bao gồm phương pháp dựa trên thị trường (market-based approach), phương pháp chuyển giao giá trị (Value Transfer Method – VTM), và phương pháp tổng giá trị kinh tế (Total Economic Value – TEV).
Nghiên cứu xác định và liệt kê các sản phẩm và dịch vụ chính từ nấm đóng góp vào nền kinh tế toàn cầu, bao gồm: (i) nấm dại và nấm trồng được buôn bán làm thực phẩm; (ii) các ứng dụng công nghiệp của nấm (ví dụ: dược phẩm, thực phẩm và đồ uống, hàng hóa); (iii) các ngành công nghiệp vật liệu sinh học mới nổi (ví dụ: vật liệu gốc nấm, nhiên liệu sinh học); (iv) các dịch vụ hệ sinh thái có thể bán được (ví dụ: dự trữ carbon, thu hái nấm giải trí). Các tác giả chỉ xem xét các sản phẩm và dịch vụ có giá trị thị trường toàn cầu tối thiểu là một triệu đô la Mỹ.
Một trong những đóng góp đáng kể nhất của nấm là vai trò của chúng trong việc lưu trữ carbon. Theo nghiên cứu của Clemmensen và cộng sự (2013), 50-70% lượng carbon được cô lập trong đất có nguồn gốc từ rễ và các vi sinh vật liên quan đến rễ, chẳng hạn như nấm mycorrhiza. Ước tính có khoảng 85% thực vật trên cạn hình thành các mối liên kết mycorrhiza với nấm. Các tác giả ước tính giá trị tiền tệ của carbon được cô lập bởi các loại thảm thực vật mycorrhiza khác nhau bằng cách nhân các giá trị này với mức phát thải carbon cho phép là 86 đô la Mỹ/tấn carbon (Refinitiv, 2022). Tổng giá trị tiền tệ của lượng carbon tích trữ từ sinh khối trên mặt đất bởi thảm thực vật mycorrhiza trên toàn thế giới là 24.768 tỷ đô la Mỹ, tương đương với 31% lượng carbon tích trữ trong rừng (IPCC, 2005). Từ giá trị này, tổng giá trị của lượng carbon tích trữ trong rừng ước tính là 79.897 tỷ đô la Mỹ, trong đó 55.129 tỷ đô la Mỹ là do carbon trong đất đóng góp (69%) (IPCC, 2005). Do 50–70% lượng carbon được cô lập trong đất có liên quan đến các vi sinh vật liên quan đến rễ, nên có thể ước tính sơ bộ rằng giá trị của lượng carbon tích trữ trong đất liên quan đến mycorrhiza là ít nhất 27.565 tỷ đô la Mỹ. Như vậy, tổng giá trị thị trường của lượng carbon tích trữ liên quan đến mycorrhiza là 52.333 tỷ đô la Mỹ. Để hiểu rõ hơn về giá trị nguồn tài nguyên, bạn có thể tham khảo thêm về lý thuyết nguồn lực.
Nghiên cứu cũng xem xét các ứng dụng công nghiệp của nấm, bao gồm dược phẩm, thực phẩm và đồ uống. Nhiều loại thuốc kháng sinh quan trọng, chẳng hạn như penicillin và cephalosporin, có nguồn gốc từ nấm. Penicillin, được phát hiện từ Penicillium rubens và các loài khác, vẫn là một trong những loại thuốc kháng sinh được sử dụng rộng rãi nhất, với quy mô thị trường toàn cầu ước tính trị giá 1,96 tỷ đô la Mỹ vào năm 2022 và dự kiến sẽ tăng lên 2,4 tỷ đô la Mỹ vào năm 2028 (Market Watch, 2022a). Cephalosporin, ban đầu được phân lập từ chi Acremonium, cũng là một loại thuốc kháng sinh β-lactam quan trọng, với quy mô thị trường toàn cầu trị giá 18,7 tỷ đô la Mỹ vào năm 2022 và dự kiến sẽ đạt 22,3 tỷ đô la Mỹ vào năm 2028 (Imarc, 2022a).
Nấm cũng đóng một vai trò quan trọng trong sản xuất thực phẩm và đồ uống lên men. Saccharomyces cerevisiae, hay còn gọi là men làm bánh, là một loại nấm rất quan trọng trong ngành sản xuất thực phẩm, chuyển đổi đường và tinh bột thành rượu và carbon dioxide trong quá trình lên men. Giá trị thị trường toàn cầu của các sản phẩm bánh mì đạt 497,50 tỷ đô la Mỹ vào năm 2022 (Imarc, 2023). Nấm sợi và nấm men cũng được sử dụng trong sản xuất nhiều loại pho mát, với tổng giá trị thị trường pho mát là 231,65 tỷ đô la Mỹ vào năm 2022 (The Business Research Company, 2023).
Ngoài ra, nghiên cứu cũng xem xét các ứng dụng tiềm năng khác của nấm, chẳng hạn như sản xuất nhiên liệu sinh học và bioremediation. Mặc dù các ứng dụng này vẫn đang trong giai đoạn phát triển, nhưng chúng có tiềm năng đóng góp đáng kể vào nền kinh tế toàn cầu trong tương lai.
Tóm lại, nghiên cứu này cung cấp một cái nhìn tổng quan toàn diện về đóng góp của nấm đối với nền kinh tế toàn cầu, bao gồm dược phẩm, thực phẩm và đồ uống, nhiên liệu sinh học, bioremediation và tích trữ carbon. Các tác giả ước tính giá trị thị trường toàn cầu của nấm là 54,57 nghìn tỷ đô la Mỹ, cho thấy tầm quan trọng kinh tế to lớn của các sinh vật này. Nghiên cứu này nhấn mạnh sự cần thiết phải đánh giá đầy đủ giá trị của nấm và xem xét chúng trong các chính sách quản lý hệ sinh thái hiệu quả.
3. Kết luận
Nghiên cứu này ước tính giá trị thị trường toàn cầu của nấm là 54,57 nghìn tỷ đô la Mỹ, một con số đáng kinh ngạc cho thấy tầm quan trọng kinh tế to lớn của các sinh vật này. Tuy nhiên, các tác giả thừa nhận rằng đây chỉ là nỗ lực đầu tiên để định lượng đóng góp của nấm và các đánh giá trong tương lai có thể cải thiện độ chính xác của giá trị này. Nghiên cứu nhấn mạnh rằng nấm đóng một vai trò quan trọng trong nhiều ngành công nghiệp, bao gồm dược phẩm, thực phẩm và đồ uống, và các dịch vụ hệ sinh thái như tích trữ carbon. Việc định giá tiền tệ các sản phẩm và dịch vụ toàn cầu do nấm cung cấp, cũng như vai trò của chúng trong chức năng của hệ sinh thái, là rất quan trọng để thúc đẩy các chính sách liên quan đến việc bảo tồn và công nghiệp hóa nguồn tài nguyên thiên nhiên này. Để hiểu rõ hơn về khái niệm này, bạn có thể đọc thêm về khái niệm phát triển. Với sự tiến bộ nhanh chóng của các công nghệ mới và các ngành công nghiệp liên quan, sự hiện diện của nấm trên thị trường sẽ chỉ tăng lên, và do đó nấm có nguy cơ bị khai thác không phù hợp nếu không được giám sát và quản lý đúng cách trong tương lai. Giá trị tài chính to lớn của nấm làm tăng thêm sức nặng cho lập luận rằng cần phải bảo tồn cảnh quan để bảo tồn các nguồn tài nguyên thiên nhiên được tìm thấy bên trong. Chúng ta mới chỉ khám phá ra một tỷ lệ nhỏ các loài nấm được tìm thấy trong tự nhiên; do đó, rất có thể có hàng tỷ đô la giá trị tài nguyên nấm chưa được khám phá, hoặc sẽ bị mất nếu môi trường sống của chúng bị phá hủy.