1/ Thông tin bài báo
- Tên bài báo: PHÂN TÍCH CHUỖI GIÁ TRỊ LÚA GẠO CHẤT LƯỢNG CAO THEO HƯỚNG GẮN KẾT DOANH NGHIỆP VÀ HỢP TÁC XÃ TẠI TỈNH AN GIANG
- Tác giả: Khổng Tiến Dũng
- Số trang: 259-270
- Năm: 2021
- Nơi xuất bản: Tạp chí Khoa học Trường Đại học Cần Thơ
- Từ khóa: Chuỗi giá trị, hợp tác xã, liên kết doanh nghiệp, lúa chất lượng cao
2/ Nội dung chính
Bài báo nghiên cứu về chuỗi giá trị lúa gạo chất lượng cao tại tỉnh An Giang, tập trung vào phân tích mối liên kết giữa doanh nghiệp và hợp tác xã (HTX) trong chuỗi này. Nghiên cứu sử dụng phương pháp tiếp cận của GTZ ValueLinks (2007) và thu thập dữ liệu trực tiếp từ 100 nông dân và 31 tác nhân khác trong chuỗi. Kết quả cho thấy chuỗi giá trị lúa gạo chất lượng cao hiện tại đã có những cải tiến so với chuỗi truyền thống, thể hiện qua việc giảm số lượng các tác nhân tham gia và tăng lợi nhuận cho nông dân. Phân tích giá trị gia tăng cho thấy các tác nhân trong chuỗi đều có giá trị gia tăng khá cao, đặc biệt là các công ty lương thực. Điều này cho thấy tiềm năng thu hút doanh nghiệp tham gia liên kết với nông dân. Tuy nhiên, chuỗi cũng đối mặt với nhiều thách thức như phá vỡ hợp đồng và vấn đề về quản lý chất lượng.
Để phát triển và hoàn thiện chuỗi giá trị lúa gạo chất lượng cao, bài báo đề xuất cần phát triển các HTX kiểu mới để đóng vai trò cầu nối giữa sản xuất và tiêu thụ. Đồng thời, cần có sự tham gia của các tổ chức tín dụng để đảm bảo nguồn vốn cho nông dân và doanh nghiệp tham gia liên kết. Bài báo cũng chỉ ra rằng, An Giang là một tỉnh có diện tích trồng lúa lớn, có nhiều doanh nghiệp tham gia vào chuỗi liên kết sản xuất lúa gạo. Tuy nhiên, tỷ lệ thu mua lúa thông qua hợp đồng vẫn còn thấp do nhiều nông dân chưa thực sự tin tưởng vào hiệu quả của việc liên kết. Hơn nữa, quy mô sản xuất của nông dân còn nhỏ lẻ, dễ gặp rủi ro về thị trường và chất lượng sản phẩm. Việc nghiên cứu chuỗi giá trị lúa gạo theo hướng liên kết HTX và doanh nghiệp từ khâu sản xuất đến tiêu thụ là rất cần thiết để nâng cao giá trị kinh tế của cây lúa và đời sống của người nông dân.
Nghiên cứu cũng đi sâu vào phân tích chi phí sản xuất, giá bán và lợi nhuận của nông dân trong hai kênh phân phối chính: kênh qua thương lái và kênh qua HTX. Kết quả cho thấy nông dân có lợi nhuận cao hơn khi bán lúa qua HTX. Ngoài ra, bài báo cũng phân tích các chức năng của từng tác nhân trong chuỗi, từ cung cấp đầu vào đến tiêu thụ sản phẩm. Qua đó, chỉ ra rằng mối liên kết giữa các tác nhân trong chuỗi còn yếu, nhất là mối liên kết giữa nông dân và doanh nghiệp trong việc bao tiêu sản phẩm và đảm bảo chất lượng. Cuối cùng, bài báo cũng đưa ra các phân tích SWOT để đánh giá điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội và thách thức của chuỗi giá trị lúa gạo chất lượng cao tại An Giang. Từ đó, đề xuất các giải pháp nâng cấp chuỗi, tập trung vào việc xây dựng mô hình liên kết HTX và doanh nghiệp chặt chẽ hơn, đảm bảo lợi ích của tất cả các bên tham gia và hướng tới phát triển bền vững.