Download Luận án Tài chính: Nghiên cứu về cảm tính nhà đầu tư trên thị trường chứng khoán Việt Nam
Theo tài chính hành vi, tâm lý nhà đầu tư là một yếu tố ảnh hưởng đến giá hay tỷ suất sinh lời chứng khoán. Cảm tính nhà đầu tư là một hình thái tâm lý tồn tại sẵn trong mỗi cá nhân. Nghiên cứu về cảm tính là hướng nghiên cứu mới trong tài chính hành vi, giúp đo lường cường độ tâm lý mà hướng nghiên cứu trước đó chưa thể thực hiện được.
Tác động của cảm tính trên thị trường chứng khoán đã được nghiên cứu ở các thị trường phát triển và mới nổi, nhưng thị trường cận biên hiện vẫn còn đang bị bỏ ngõ. Cảm tính nhà đầu tư có mối tương quan nghịch với tỷ suất sinh lời tương lai chứng khoán, đồng thời sự thay đổi cảm tính lại có mối tương quan thuận với tỷ suất sinh lời vượt trội của chứng khoán. Chỉ số cảm tính nhà đầu tư cũng có khả năng dự báo tỷ suất sinh lời tương lai đối với các chứng khoán khó định giá, khó kinh doanh chênh lệch giá.
Hiện tại, cảm tính nhà đầu tư trên thị trường chứng khoán Việt Nam nói chung và tại sàn HOSE nói riêng vẫn chưa được đo lường bằng chỉ số cảm tính hỗn hợp. Nghiên cứu này được thực hiện vì điều đó. Kết quả cho thấy, chỉ số cảm tính nhà đầu tư trên HOSE (HSI) luôn được cấu thành bởi các thành phần như: số lượng chứng khoán niêm yết lần đầu, giá trị giao dịch toàn thị trường, phần bù cổ tức, số chứng khoán tăng giá so với giảm giá. Khi loại bỏ giai đoạn đầu thị trường quá bất thường do mới thành lập thì chỉ số cảm tính trên HOSE còn được cấu thành bởi TSSL ngày đầu tiên niêm yết. Giá trị giao dịch nhà đầu tư nước ngoài, nét đặc trưng của TTCK cận biên, cũng là một nhân tố của HSI.
Có bằng chứng về ảnh hưởng của sự thay đổi mức độ chỉ số HSI đến TSSL vượt trội chứng khoán. Có mối tương quan nghịch giữa trạng thái cảm tính nhà đầu tư ở hiện tại và TSSL tương lai chứng khoán, nhưng mối tương quan này được thể hiện ổn định nhất ở kỳ hạn t+3. Chỉ số HSI có khả năng dự báo tỷ suất sinh lời tương lai chứng khoán nhưng chúng không thuộc nhóm chứng khoán khó định giá, khó kinh doanh chênh lệch giá. Nhiều bằng chứng trong nghiên cứu này cho thấy rằng nhà đầu trên HOSE có khuynh hướng rất e ngại rủi ro và ưa thích chứng khoán an toàn. Đây là nét đặc trưng tâm lý của giới đầu tư trên HOSEcũng như trên TTCK Việt Nam. Kết luận cuối cùng, trong điều kiện TTCK đã đi vào hoạt động ổn định sau thời gian mới thành lập, chỉ số HSI được đo lường bằng mô hình 6 nhân tố (NFDL, RFDL, TOR, ADV/DEC, CMB và FOT) có điều chỉnh tác động của yếu tố vĩ mô nền kinh tế là phù hợp nhất.
Từ khoá: Cảm tính nhà đầu tư, tỷ suất sinh lời, thị trường chứng khoán, tài chính hành vi, khả năng dự báo tỷ suất sinh lời, nhà đầu tư nước ngoài
LA02.315_Nghiên cứu về cảm tính nhà đầu tư trên thị trường chứng khoán Việt Nam