Thanh khoản và biến động giá cổ phiếu của các ngân hàng thương mại niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam

Download Luận án Tài chính ngân hàng: Thanh khoản và biến động giá cổ phiếu của các ngân hàng thương mại niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam

Cổ phiếu ngân hàng giữ vai trò quan trọng đối với các ngân hàng thương mại. Giá cổ phiếu ngân hàng liên quan trực tiếp đến giá trị vốn hoá và uy tín của các ngân hàng. Đồng thời, cổ phiếu này là một trong các loại cổ phiếu thu hút phần lớn các nhà đầu tư trên thị trường chứng khoán Việt Nam. Tuy nhiên, giá cổ phiếu các ngân hàng thương mại Việt Nam trong thời gian qua còn có nhiều biến động, điều này đã ảnh hưởng không nhỏ đến các ngân hàng thương mại niêm yết và các nhà đầu tư trên thị trường. Với những lý luận khoa học và các bằng chứng thực nghiệm đã cho thấy thanh khoản ngân hàng là nhân tố có ảnh hưởng quan trọng đến biến động giá cổ phiếu của các ngân hàng thương mại. Do đó, để có thể kiểm soát tốt biến động giá cổ phiếu một trong các vấn đề quan trọng là phải kiểm soát tốt thanh khoản ngân hàng và các nhân tố ảnh hưởng đến thanh khoản của các ngân hàng. Chính vì vậy, mục tiêu của luận án này trước tiên là đánh giá thực trạng về giá và biến động giá cổ phiếu của các NHTM niêm yết trên TTCK Việt Nam. Mục tiêu tiếp theo của luận án là nghiên cứu các nhân tố ảnh hưởng đến thanh khoản của các NHTM niêm yết trên TTCK Việt Nam, phân tích ảnh hưởng của thanh khoản ngân hàng đến biến động giá cổ phiếu của các NHTM niêm yết trên TTCK Việt Nam và xem xét vai trò trung gian của thanh khoản ngân hàng trong sự ảnh hưởng của các nhân tố khác đến biến động giá cổ phiếu ngân hàng. Mục tiêu cuối cùng của luận án là đề xuất một số hàm ý quản trị nhằm góp phần kiểm soát tốt thanh khoản và biến động giá cổ phiếu của các NHTM niêm yết trên TTCK Việt Nam.

Để điều tra các mục tiêu nghiên cứu trên, luận án sử dụng dữ liệu được thu thập theo quý từ năm 2017 đến năm 2021 tại 18 NHTM niêm yết trên thị trường chứng khoán. Bằng các phương pháp hồi quy hiệu ứng cố định, hiệu ứng ngẫu nghiên và phương pháp hồi quy bình phương bé nhất tổng quát, luận án ước lượng các mô hình (1) các nhân tố ảnh hưởng đến thanh khoản ngân hàng, mô hình (2) ảnh hưởng của thanh khoản ngân hàng đến biến động giá cổ phiếu của các ngân hàng thương mại niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam và mô hình (3) ước lượng vai trò trung gian của thanh khoản ngân hàng trong sự ảnh hưởng của các nhân tố khác đến biến động giá cổ phiếu của các ngân hàng thương mại niêm yết. Trong quá trình thực hiện các mô hình ước lượng, luận án đã thực hiện ước lượng cho 18 ngân hàng niêm yết trên toàn TTCK, đồng thời thực hiện ước lượng riêng cho chỉ các ngân hàng niêm yết trên Sở giao dịch chứng khoán Hà Nội và Sở giao dịch chứng khoán thành phố Hồ Chí Minh nhằm so sánh các kết quả ước lượng sau khi loại trừ các ảnh hưởng của các ngân hàng chưa đủ tiêu chuẩn niêm yết trên các sở giao dịch chứng khoán.

Kết quả ước lượng chỉ ra rằng, các nhân tố tỷ lệ vốn chủ sở hữu, mức độ tập trung cho vay, tốc độ tăng trưởng kinh tế, sự thay đổi tốc độ tăng trưởng kinh tế, thanh khoản của kỳ trước có ảnh hưởng đồng biến với khe hở nhân tài chính, tức là là khi các nhân tố này tăng sẽ làm tăng khe hở tài chính và làm giảm khả năng thanh khoản của NHTM niêm yết. Ngược lại, nhân tố tỷ lệ tăng trưởng cho vay có ảnh hưởng nghịch biến với khe hở tài chính, khi nhân tố này tăng sẽ làm giảm khe hở tài chính và làm tăng khả năng thanh khoản của NHTM niêm yết. Ngoài ra, nhân tố tương tác giữa sự thay đổi của tốc độ tăng trưởng kinh tế và loại hình ngân hàng cũng có ảnh hưởng đến thanh khoản của các ngân hàng niêm yết.

Bên cạnh đó, kết quả ước lượng còn cho thấy khả năng thanh khoản ngân hàng có ảnh hưởng cùng chiều đến biến động giá cổ phiếu các ngân hàng. Khe hở tài chính cao, hay khả năng thanh khoản ngân hàng thấp thì giá cổ phiếu ngân hàng biến động lớn. Ngoài ra, một số nhân tố kiểm soát cũng có ảnh hưởng khác nhau đến sự thay đổi giá cổ phiếu ngân hàng. Trong khi thanh khoản cổ phiếu ngân hàng có ảnh hưởng đồng biến, nhân tố tốc độ tăng trưởng kinh tế quốc gia lại có ảnh hưởng nghịch biến đến sự thay đổi giá cổ phiếu của các ngân hàng niêm yết trên TTCK Việt Nam.

Trên cơ cở các kết quả ước lượng và kết quả phân tích thực trạng về giá và biến động giá cổ phiếu các ngân hàng, luận án đã đề xuất một số hàm ý quản trị nhằm kiểm soát tốt thanh khoản ngân hàng và ảnh hưởng của thanh khoản ngân hàng đến biến động giá cổ phiếu ngân hàng.

Từ khóa: thanh khoản, thanh khoản cổ phiếu, biến động giá cổ phiếu.

LA02.354_Thanh khoản và biến động giá cổ phiếu của các ngân hàng thương mại niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam