1. Thông tin Luận án
- Tên Luận án: Cải cách thể chế hành chính từ thực tiễn thành phố Hồ Chí Minh
- Tác giả: Lâm Quang Sinh
- Số trang file pdf: 168 trang
- Năm: 2023
- Nơi xuất bản: Học viện Khoa học Xã hội
- Chuyên ngành học: Luật Hiến pháp và Luật Hành chính
- Từ khoá: Cải cách thể chế hành chính, chính quyền đô thị, thành phố Hồ Chí Minh, luật hành chính, luật hiến pháp.
2. Nội dung chính
Luận án “Cải cách thể chế hành chính từ thực tiễn thành phố Hồ Chí Minh” tập trung nghiên cứu và phân tích các khía cạnh lý luận và thực tiễn của việc cải cách thể chế hành chính, đặc biệt trong bối cảnh xây dựng chính quyền đô thị. Luận án khám phá các khái niệm cốt lõi như cải cách hành chính, thể chế, thể chế hành chính nhà nước và cải cách thể chế hành chính, đồng thời làm rõ vai trò quan trọng của thể chế trong sự phát triển của xã hội và nền hành chính nhà nước. Luận án cũng nghiên cứu một cách sâu sắc mối liên hệ giữa cải cách thể chế hành chính với quá trình xây dựng chính quyền đô thị, một xu hướng tất yếu trong quá trình phát triển của các đô thị hiện nay. Đặc biệt, luận án nhấn mạnh tầm quan trọng của việc xây dựng mô hình chính quyền đô thị phù hợp với đặc điểm của từng địa phương và trong bối cảnh hội nhập quốc tế.
Luận án tiếp tục đi sâu vào phân tích thực trạng cải cách thể chế hành chính tại thành phố Hồ Chí Minh, một đô thị đặc biệt, đầu tàu kinh tế của cả nước. Luận án đánh giá các đặc điểm và quá trình xây dựng chính quyền đô thị tại thành phố Hồ Chí Minh, bao gồm việc thực hiện Nghị quyết 54/2017/QH14 về cơ chế, chính sách đặc thù và sự hình thành thành phố Thủ Đức. Các nội dung về tổ chức và hoạt động của HĐND, UBND các cấp, cũng như quá trình thực hiện thí điểm không tổ chức HĐND ở cấp quận, phường được xem xét một cách kỹ lưỡng. Luận án cũng chỉ ra những kết quả đạt được, đồng thời không né tránh những vấn đề còn tồn tại, những khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện cải cách thể chế hành chính ở thành phố Hồ Chí Minh. Từ đó, làm nổi bật sự cần thiết phải tiếp tục đổi mới thể chế hành chính để đáp ứng yêu cầu phát triển.
Trên cơ sở phân tích lý luận và thực tiễn, luận án đề xuất các quan điểm và giải pháp tiếp tục cải cách thể chế hành chính, đặc biệt trong bối cảnh xây dựng chính quyền đô thị. Các quan điểm này nhấn mạnh sự khác biệt giữa chính quyền đô thị và nông thôn, vai trò của phân cấp, phân quyền, tầm quan trọng của việc xây dựng một hệ thống pháp luật thống nhất, đồng bộ, hiệu lực, hiệu quả. Các giải pháp được đề xuất bao gồm việc tiếp tục hoàn thiện tổ chức bộ máy chính quyền các cấp, điều chỉnh chức năng, nhiệm vụ, thẩm quyền của các cơ quan, xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức chuyên nghiệp, có năng lực, đồng thời tăng cường sự tham gia của người dân, doanh nghiệp vào quá trình xây dựng chính sách. Các giải pháp được đưa ra đều hướng đến mục tiêu xây dựng chính quyền đô thị tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả, phục vụ tốt hơn cho người dân và doanh nghiệp.
Cuối cùng, luận án khẳng định lại tầm quan trọng của việc cải cách thể chế hành chính trong quá trình xây dựng chính quyền đô thị. Cải cách thể chế không chỉ là một quá trình kỹ thuật mà còn là một hành trình đòi hỏi sự thay đổi về tư duy và nhận thức, sự đồng thuận của cả hệ thống chính trị và sự tham gia tích cực của người dân. Luận án nhấn mạnh rằng, việc hoàn thiện thể chế hành chính là một nhiệm vụ then chốt để xây dựng một nền hành chính dân chủ, trong sạch, vững mạnh, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội và xây dựng một nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa thực sự của dân, do dân, vì dân. Luận án cũng gợi mở những vấn đề cần tiếp tục nghiên cứu trong tương lai, nhất là trong bối cảnh hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng.