1. Thông tin bài báo
- Tên bài báo: ĐÁNH GIÁ LÝ – HÓA TÍNH ĐẤT TRỒNG LÚA TRONG VÀ NGOÀI ĐÊ BAO KHÉP KÍN HUYỆN PHÚ TÂN, TỈNH AN GIANG
- Tác giả: Trần Sỹ Nam, Huỳnh Công Khánh, Huỳnh Văn Thảo và Nguyễn Công Thuận
- Số trang: 101-107
- Năm: 2021
- Nơi xuất bản: Tạp chí Khoa học Trường Đại học Cần Thơ, Tập 57, Số Chuyên đề Môi trường và Biến đổi khí hậu (2021)(1)
- Từ khóa: Đê bao khép kín, đê bao lững, hóa học đất, vật lý đất
2. Nội dung chính
Nghiên cứu được thực hiện tại huyện Phú Tân, tỉnh An Giang, với mục tiêu đánh giá sự khác biệt về tính chất đất trồng lúa giữa khu vực bên trong và bên ngoài đê bao khép kín. Các mẫu đất được thu thập từ 15 điểm ở mỗi khu vực (trong và ngoài đê) vào hai thời điểm khác nhau trong năm 2018, sau đó được phân tích các chỉ tiêu lý hóa bao gồm: dung trọng, tỷ trọng, độ xốp, thành phần cơ giới, pH, độ dẫn điện (EC), chất hữu cơ (SOM), khả năng trao đổi cation (CEC), tổng đạm (TN), tổng lân (TP), tổng kali (TK) và nitrate (NO3-N). Kết quả cho thấy, các chỉ tiêu về dung trọng, tỷ trọng, độ xốp và thành phần cơ giới không có sự khác biệt đáng kể giữa hai khu vực. Tuy nhiên, độ dẫn điện (EC) của đất trong đê cao hơn so với đất ngoài đê, điều này có thể do sự khác biệt về chế độ tưới tiêu và thoát nước giữa hai khu vực.
Các thông số hóa học quan trọng như hàm lượng chất hữu cơ, khả năng trao đổi cation, tổng đạm và tổng lân trong đất ở khu vực bên trong đê bao khép kín đều cao hơn đáng kể so với khu vực bên ngoài. Cụ thể, hàm lượng chất hữu cơ trung bình trong đất trong đê là 8,67%, trong khi đó ở ngoài đê là 5,49%. Tương tự, khả năng trao đổi cation (CEC) trong đê là 26,1 cmol/kg và ngoài đê là 20,7 cmol/kg. Hàm lượng tổng đạm và tổng lân trong đất bên trong đê cũng cao hơn, lần lượt là 0,32%N và 0,19%P2O5, so với 0,25%N và 0,14%P2O5 ở ngoài đê. Điều này có thể là do việc canh tác thâm canh và sử dụng phân bón nhiều hơn ở khu vực trong đê. Trái lại, hàm lượng nitrate (NO3-N) và tổng kali (TK) không có sự khác biệt đáng kể giữa hai khu vực.
Nghiên cứu này chỉ ra rằng hệ thống đê bao khép kín có ảnh hưởng nhất định đến chất lượng đất trồng lúa. Mặc dù các chỉ tiêu vật lý không có sự khác biệt lớn, nhưng các chỉ tiêu hóa học quan trọng như chất hữu cơ, CEC, tổng đạm và tổng lân lại cho thấy sự tích lũy cao hơn trong đất ở khu vực bên trong đê. Điều này có thể là do việc canh tác thâm canh, sử dụng phân bón nhiều hơn và sự hạn chế của việc rửa trôi phù sa tự nhiên ở khu vực được đê bao bảo vệ. Nghiên cứu cũng đề xuất cần có thêm các nghiên cứu về tác động của đê bao đến sự tồn lưu của thuốc bảo vệ thực vật và đa dạng sinh học trong đất để có cái nhìn toàn diện hơn về ảnh hưởng của công trình này đến môi trường đất nông nghiệp.