Khái niệm, 3 biến số, ý nghĩa

Khái niệm về Học thuyết Kỳ vọng của Victor Vroom

Học thuyết kỳ vọng của Victor Vroom là một trong những lý thuyết nổi bật trong quản trị nhân sự, bổ sung cho lý thuyết tháp nhu cầu của Abraham Maslow và thuyết công bằng. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về học thuyết này, các biến số chính và ý nghĩa của nó trong quản lý động lực làm việc.

Victor Vroom là một nhà tâm lý học nổi tiếng, đã tốt nghiệp từ nhiều trường đại học danh tiếng như Đại học Maikim, Đại học Michigan và Đại học Pennsylvania. Học thuyết của ông đã ra đời nhằm giải thích động lực thúc đẩy con người trong công việc.

Theo Vroom, nhận thức của con người về kỳ vọng trong tương lai sẽ ảnh hưởng đến hành vi và động lực hiện tại. Điều này có nghĩa là nếu người lao động tin rằng nỗ lực của họ sẽ mang lại kết quả tốt, họ sẽ cống hiến nhiều hơn.

Ba biến số chính trong học thuyết kỳ vọng

Victor Vroom đã xác định ba yếu tố quan trọng trong thuyết kỳ vọng:

• Kỳ vọng nỗ lực – thành tích: Đây là khả năng mà cá nhân nhận thức rằng nỗ lực của mình sẽ dẫn đến thành tích nhất định.
• Kỳ vọng thành tích – phần thưởng: Mức độ mà cá nhân tin rằng thành tích đạt được sẽ dẫn đến phần thưởng mong đợi.
• Giá trị (Valence): Mức độ quan trọng mà cá nhân đặt lên phần thưởng hoặc kết quả đạt được.

Công thức tính động lực theo Vroom được xác định như sau:

Động lực (M) = Kỳ vọng (E) * Công cụ (I) * Giá trị (V)

1. Kỳ vọng (Expectancy)

Định nghĩa: Kỳ vọng là niềm tin rằng nỗ lực sẽ mang lại kết quả tốt. Một số yếu tố như mức độ khó khăn của mục tiêu có thể ảnh hưởng đến kỳ vọng này.

Phân tích: Kỳ vọng nằm trong khoảng từ 0 đến 1. Nếu cá nhân cảm thấy xác suất đạt kỳ vọng bằng 0, họ sẽ không có động lực để nỗ lực.

Giải pháp cho doanh nghiệp: Doanh nghiệp cần tìm hiểu và tạo điều kiện để nhân viên cảm thấy động lực để làm việc hiệu quả hơn.

2. Công cụ (Instrumentality)

Định nghĩa: Công cụ là mức độ mà cá nhân tin rằng thành tích sẽ dẫn đến phần thưởng. Nếu một cá nhân cảm thấy mình xứng đáng với phần thưởng lớn hơn, thì công cụ sẽ cao hơn.

Phân tích: Giá trị của yếu tố công cụ cũng nằm trong khoảng từ 0 đến 1. Nếu gần bằng 0, nhân viên sẽ không còn nỗ lực.

Giải pháp cho doanh nghiệp: Các tổ chức cần đảm bảo rằng có sự khác biệt rõ ràng giữa các cấp độ hiệu suất để tạo động lực cho nhân viên.

3. Giá trị (Valence)

Định nghĩa: Giá trị là sự so sánh giữa phần thưởng với nhu cầu và mục tiêu của nhân viên. Nó phụ thuộc vào cách nhìn nhận của mỗi cá nhân.

Phân tích: Mỗi cá nhân có những mục tiêu khác nhau. Do đó, người quản lý cần hiểu rõ nhu cầu của nhân viên để đưa ra phần thưởng phù hợp.

Giải pháp cho doanh nghiệp: Cần tìm hiểu và đáp ứng được nhu cầu của nhân viên để tạo động lực làm việc hiệu quả hơn.

Đóng góp của Học thuyết Kỳ vọng trong Quản trị Nhân sự

1. Ghi nhận sự đóng góp của nhân viên

Học thuyết này giúp các nhà quản lý hiểu rõ mối liên hệ giữa nỗ lực và thành tích, từ đó ghi nhận sự cống hiến của nhân viên.

2. Nhấn mạnh tầm quan trọng của phần thưởng

Kết quả từ học thuyết kỳ vọng cho thấy phần thưởng phải tương xứng với mong muốn của từng cá nhân trong tổ chức.

3. Không có nguyên tắc chung để đánh giá động lực

Mỗi nhân viên có những động lực khác nhau, vì vậy các nhà quản lý cần hiểu rõ lý do tại sao một kết quả nào đó lại hấp dẫn hay không hấp dẫn với nhân viên.

Ưu và Nhược điểm của Học thuyết Kỳ vọng

Ưu điểm

• Làm rõ mối tương quan giữa động lực và thành tích: Học thuyết giúp hiểu rằng động lực cao dẫn đến thành tích tốt.
• Nhấn mạnh đến sự trả công: Thuyết yêu cầu các phần thưởng cần thiết để hỗ trợ sự gia tăng hiệu suất.

Nhược điểm

• Có thể mang nhiều hàm ý duy tâm: Học thuyết cho rằng nỗ lực là yếu tố quyết định, nhưng còn nhiều yếu tố khác tác động tới kết quả.
• Thiếu nhiều yếu tố khác: Nỗ lực không phải là yếu tố duy nhất dẫn đến thành công; còn nhiều yếu tố như kỹ năng, kinh nghiệm cũng rất quan trọng.
• Phần thưởng cần dựa trên nhiều yếu tố khác: Hiệu suất không phải lúc nào cũng tương quan trực tiếp với phần thưởng.

Bài viết trên đã cung cấp cái nhìn tổng quan về học thuyết kỳ vọng của Victor Vroom. Nếu bạn có thắc mắc, hãy liên hệ với chúng tôi qua hotline: 092.4477.999 hoặc gửi email đến luanvanaz@gmail.com để được tư vấn thêm.

Chúc bạn học tập và làm việc hiệu quả!

Nguồn: Luanvanaz.com