1. Thông tin bài báo
- Tên bài báo: TÁC ĐỘNG CỦA CÁC CÁCH THỨC LÀM GIẢM LAO ĐỘNG NÔNG NGHIỆP DƯ THỪA Ở ĐỒNG BẰNG SÔNG CỬU LONG
- Tác giả: Phạm Hữu Thanh Nhã và Đỗ Phú Trần Tình
- Số trang: 202-209
- Năm: 2024
- Nơi xuất bản: Tạp chí Khoa học Đại học Cần Thơ
- Từ khoá: Các cách thức, đồng bằng sông Cửu Long, lao động nông nghiệp dư thừa
2. Nội dung chính
Bài báo tập trung phân tích thực trạng và tác động của các phương thức giảm lao động nông nghiệp dư thừa ở Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) trong giai đoạn 2011-2022, dựa trên số liệu thống kê thứ cấp của Tổng cục Thống kê. Nghiên cứu này cũng làm sâu sắc thêm việc vận dụng lý thuyết về giải quyết lao động nông nghiệp dư thừa, từ đó đề xuất các chính sách phù hợp. Kết quả cho thấy, di cư và chuyển dịch cơ cấu kinh tế đã giảm khoảng 1,7 triệu lao động nông nghiệp, tương ứng một phần ba lực lượng lao động của vùng. Tuy nhiên, sự tác động này chủ yếu diễn ra ở nhóm lao động trẻ. Bên cạnh đó, sự tăng trưởng của ngành nông nghiệp lại có vai trò quan trọng trong việc duy trì việc làm và sinh kế cho phần lớn lao động nông nghiệp, đặc biệt là những người lớn tuổi.
Bài viết chỉ ra rằng, di cư tự phát có tỷ lệ cao là yếu tố quan trọng nhất làm giảm lao động nông nghiệp dư thừa ở ĐBSCL, cho thấy hạn chế trong việc tạo việc làm tại chỗ của khu vực. Quá trình chuyển dịch cơ cấu kinh tế diễn ra chậm, chưa tạo ra sự đột phá trong việc chuyển đổi lao động dư thừa của ngành nông nghiệp sang các ngành khác. Các ngành công nghiệp được đầu tư nhiều như sản xuất và phân phối điện, khí đốt, chế biến, logistics nhưng chưa thực sự thu hút lao động nông nghiệp. Đồng thời, ngành dịch vụ cũng chưa đóng vai trò tích cực trong việc thu hút lao động. Đáng chú ý, di cư và chuyển dịch cơ cấu kinh tế chủ yếu tác động đến nhóm lao động nông nghiệp trẻ tuổi, trong khi đó nhóm lao động lớn tuổi ít có sự thay đổi, dẫn đến tình trạng già hóa của lực lượng lao động trong nông nghiệp.
Ngược lại, tăng trưởng của ngành nông nghiệp lại đóng vai trò lớn nhất trong việc duy trì việc làm và sinh kế cho phần lớn lao động nông nghiệp, đặc biệt là những người lớn tuổi. Quy mô và tốc độ tăng trưởng của ngành nông nghiệp đã tạo ra công ăn việc làm cho gần 70% số lượng lao động nông nghiệp còn lại. Từ những phân tích này, bài báo đề xuất một số chính sách nhằm đẩy nhanh quá trình giảm lao động nông nghiệp dư thừa ở ĐBSCL, bao gồm tăng cường đầu tư cho nông nghiệp, hỗ trợ di cư và tìm kiếm việc làm ở khu vực thành thị, đẩy mạnh chuyển dịch cơ cấu kinh tế thông qua thu hút đầu tư tư nhân, đồng thời chú trọng phát triển các ngành có giá trị cao. Ngoài ra, bài viết nhấn mạnh sự cần thiết của việc hoàn thiện các chính sách hỗ trợ khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo nhằm khai thác nội lực của người dân và doanh nghiệp trong khu vực.