Phát Triển Các Khu Công Nghiệp Tại Vùng Kinh Tế Trọng Điểm Miền Trung

1. Thông tin bài báo

• Tên bài báo: PHÁT TRIỂN CÁC KHU CÔNG NGHIỆP TẠI VÙNG KINH TẾ TRỌNG ĐIỂM MIỀN TRUNG
• Tác giả: Đặng Đình Đức
• Số trang: 33-49
• Năm: 2019
• Nơi xuất bản: Tạp chí Khoa học Đại học Huế: Kinh tế và Phát triển
• Từ khóa: phát triển, khu công nghiệp, vùng kinh tế trọng điểm miền Trung

2. Nội dung chính

Bài viết tập trung phân tích thực trạng phát triển các khu công nghiệp (KCN) tại vùng kinh tế trọng điểm (KTTĐ) miền Trung, so sánh với các vùng KTTĐ khác và cả nước, từ đó đánh giá những thành công, hạn chế và đề xuất giải pháp phát triển. Bài báo khẳng định vai trò quan trọng của KCN trong phát triển công nghiệp và kinh tế xã hội, đồng thời nêu bật những đóng góp tích cực của KCN vùng KTTĐ miền Trung như thu hút đầu tư, nâng cao hiệu quả sử dụng đất, thúc đẩy tăng trưởng công nghiệp, gia tăng xuất khẩu, tạo việc làm và tăng thu ngân sách. Tuy nhiên, bài viết cũng chỉ ra những hạn chế như số lượng KCN hoạt động chưa nhiều, quy mô vốn đầu tư còn hạn chế, hàm lượng công nghệ thấp, công tác quản lý còn nhiều bất cập và thiếu sự liên kết giữa các KCN. Nguyên nhân của những hạn chế này được xác định là do quy hoạch chưa đáp ứng kịp yêu cầu phát triển, chưa định hình được thế mạnh công nghiệp của vùng, thiếu đầu tàu phát triển, vai trò của Ban quản lý KCN suy giảm và thiếu cơ chế đặc thù.

Trong quá trình phân tích, bài viết làm rõ ba khía cạnh của sự phát triển KCN, bao gồm: phát triển về số lượng, phát triển về chất lượng và phát triển về hệ thống. Về số lượng, mặc dù KCN vùng KTTĐ miền Trung có diện tích và số lượng dự án tăng, nhưng quy mô bình quân vẫn thấp hơn so với cả nước. Tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư khá cao, tuy nhiên quy mô vốn bình quân trên một dự án lại giảm. Giá trị sản xuất công nghiệp (GTSX CN) của các KCN có xu hướng tăng chậm lại và đóng góp vào GTSX CN chung của địa phương cũng giảm. Về chất lượng, bài viết chỉ ra rằng, các KCN vùng này chưa tạo ra đột phá trong phát triển công nghiệp, chủ yếu thu hút các ngành thâm dụng lao động, ít công nghệ cao, năng suất lao động còn thấp so với các vùng khác. Hiệu quả sử dụng đất tuy có cải thiện nhưng vẫn thấp hơn so với các vùng KTTĐ khác. Về hệ thống, các ngành nghề trong các KCN còn trùng lặp, thiếu sự liên kết chuỗi sản xuất và hợp tác giữa các doanh nghiệp. Các doanh nghiệp chủ yếu chỉ đầu tư vào công đoạn lắp ráp, hoàn thiện sản phẩm, chưa có chuỗi sản xuất hoàn chỉnh.

Để thúc đẩy phát triển KCN tại vùng KTTĐ miền Trung, bài viết đưa ra các đề xuất, kiến nghị cụ thể cho các tỉnh, thành phố, Hội đồng vùng KTTĐ miền Trung và Chính phủ. Các tỉnh, thành phố cần ưu tiên thu hút đầu tư vào các ngành công nghệ cao, phát triển KCN chuyên sâu, tạo điều kiện thu hút nhà đầu tư chiến lược, vận dụng mô hình PPP, hoàn thiện cơ chế quản lý KCN. Hội đồng vùng KTTĐ miền Trung cần hoàn thiện công tác quy hoạch, đề nghị thí điểm mô hình PPP, xây dựng cơ chế ưu đãi, xúc tiến đầu tư thống nhất và liên kết đào tạo nhân lực. Chính phủ cần giao Bộ Kế hoạch và Đầu tư rà soát, điều chỉnh quy hoạch, lập đề nghị xây dựng Luật về khu kinh tế, khu công nghiệp, ban hành cơ chế chính sách ưu đãi, bố trí vốn cho các dự án PPP và ưu tiên đầu tư cơ sở hạ tầng. Tóm lại, bài viết đã cung cấp một cái nhìn toàn diện về thực trạng phát triển KCN tại vùng KTTĐ miền Trung, đồng thời đưa ra những gợi ý quan trọng để phát triển KCN bền vững hơn trong thời gian tới.