Phân Tích Các Nhân Tố Tác Động Đến Kim Ngạch Xuất Khẩu Gạo Của Việt Nam

1/ Thông tin bài báo

• Tên bài báo: PHÂN TÍCH CÁC NHÂN TỐ TÁC ĐỘNG ĐẾN KIM NGẠCH XUẤT KHẨU GẠO CỦA VIỆT NAM
• Tác giả: Nguyễn Hoàng Tính và Lê Cảnh Dũng
• Số trang: 224-234
• Năm: 2024
• Nơi xuất bản: Tạp chí Khoa học Đại học Cần Thơ
• Từ khóa: Mô hình hấp dẫn thương mại, thị trường thế giới, Việt Nam, xuất khẩu gạo

2/ Nội dung chính

Bài nghiên cứu này tập trung phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến kim ngạch xuất khẩu gạo của Việt Nam trong giai đoạn từ 2011 đến 2021. Sử dụng mô hình hấp dẫn thương mại, một công cụ phổ biến để lượng hóa các nhân tố tác động đến dòng chảy thương mại quốc tế, nghiên cứu đã tiến hành phân tích dữ liệu bảng của 45 quốc gia và vùng lãnh thổ nhập khẩu gạo từ Việt Nam. Các phương pháp ước lượng được áp dụng bao gồm bình phương bé nhất (OLS), mô hình ảnh hưởng cố định (FEM) và mô hình ảnh hưởng ngẫu nhiên (REM). Mục tiêu của nghiên cứu là xác định các yếu tố có tác động tích cực và tiêu cực đến kim ngạch xuất khẩu gạo của Việt Nam, từ đó đề xuất các hàm ý chính sách nhằm thúc đẩy xuất khẩu gạo trong thời gian tới.

Kết quả ước lượng từ mô hình cho thấy rằng một số yếu tố có tác động tích cực đến kim ngạch xuất khẩu gạo của Việt Nam, bao gồm giá gạo xuất khẩu thế giới, dân số của quốc gia nhập khẩu, việc là thành viên của Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ Xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) và việc Việt Nam và quốc gia đối tác có quan hệ đa phương hoặc song phương. Ngược lại, các yếu tố như tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của nước nhập khẩu, sản lượng lương thực tự sản xuất của nước nhập khẩu và lạm phát của Việt Nam lại có tác động tiêu cực đến kim ngạch xuất khẩu gạo. Điều này cho thấy sự phức tạp của các yếu tố kinh tế và chính trị ảnh hưởng đến hoạt động thương mại quốc tế và đặc biệt là ngành hàng gạo của Việt Nam.

Dựa trên các kết quả phân tích, nghiên cứu đã đề xuất một số hàm ý chính sách quan trọng nhằm gia tăng kim ngạch xuất khẩu gạo của Việt Nam. Các đề xuất bao gồm việc nâng cao năng lực cạnh tranh của ngành gạo bằng cách cải thiện chuỗi giá trị và phát triển thương hiệu gạo, điều chỉnh cơ cấu xuất khẩu để tập trung vào chất lượng và đảm bảo tính đồng đều của sản phẩm, duy trì thị trường truyền thống và phát triển thị trường mới, thực hiện các chính sách tiền tệ và tài khóa để kiểm soát lạm phát, cũng như xây dựng các chính sách hỗ trợ đầu tư và phát triển cơ sở hạ tầng liên quan đến sản xuất lúa gạo. Những đề xuất này hướng tới việc giúp Việt Nam tận dụng tối đa tiềm năng xuất khẩu gạo và ứng phó hiệu quả với các thách thức trên thị trường quốc tế.