Hoàn Thiện Chính Sách Thu Ngân Sách Nhà Nước Đối Với Hoạt Động Khai Thác Khoáng Sản Tại Việt Nam

1. Thông tin Luận án

• Tên Luận án: HOÀN THIỆN CHÍNH SÁCH THU NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC ĐỐI VỚI HOẠT ĐỘNG KHAI THÁC KHOÁNG SẢN TẠI VIỆT NAM
• Tác giả: PHẠM THIÊN TÙNG
• Số trang file pdf: 199 trang
• Năm: 2024
• Nơi xuất bản: HÀ NỘI
• Chuyên ngành học: TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG
• Từ khoá: Thu ngân sách nhà nước, khai thác khoáng sản, chính sách tài chính, thuế tài nguyên, phí bảo vệ môi trường, tiền cấp quyền khai thác khoáng sản.

2. Nội dung chính

Luận án “Hoàn thiện chính sách thu ngân sách nhà nước đối với hoạt động khai thác khoáng sản tại Việt Nam” nghiên cứu một cách toàn diện về các vấn đề lý luận và thực tiễn liên quan đến chính sách thu ngân sách nhà nước đối với hoạt động khai thác khoáng sản. Luận án xuất phát từ thực tế rằng, khoáng sản là tài sản quan trọng của quốc gia và việc quản lý, sử dụng hợp lý nguồn tài nguyên này là hết sức cần thiết. Chính sách thu ngân sách nhà nước đóng vai trò quan trọng trong việc điều tiết thu nhập từ hoạt động khai thác khoáng sản vào ngân sách nhà nước, đồng thời định hướng cho việc khai thác và sử dụng khoáng sản một cách hiệu quả, bền vững. Tuy nhiên, chính sách hiện hành vẫn còn nhiều bất cập, cả về mặt lý luận và thực tiễn, đòi hỏi cần có những nghiên cứu sâu hơn để hoàn thiện.

Luận án đã hệ thống hóa và phát triển, bổ sung cơ sở lý luận về khoáng sản, khai thác khoáng sản, và đặc biệt là các vấn đề lý luận về chính sách thu ngân sách nhà nước đối với hoạt động khai thác khoáng sản. Luận án đã làm rõ khái niệm, đặc điểm, phân loại và vai trò của tài nguyên khoáng sản đối với sự phát triển kinh tế – xã hội của quốc gia. Đồng thời, luận án cũng nghiên cứu sâu về khái niệm, bản chất, các loại hình thu ngân sách đối với hoạt động khai thác khoáng sản (như thuế tài nguyên, thuế bảo vệ môi trường, phí bảo vệ môi trường, tiền cấp quyền khai thác khoáng sản, thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập doanh nghiệp), vai trò và mối quan hệ giữa chúng. Ngoài ra, luận án còn xây dựng cơ sở lý luận về chính sách thu ngân sách nhà nước đối với hoạt động khai thác khoáng sản, bao gồm mục tiêu, quan điểm, nội dung, nguyên tắc xây dựng và các tiêu chí đánh giá chính sách này.

Luận án cũng phân tích thực trạng chính sách thu ngân sách nhà nước đối với hoạt động khai thác khoáng sản tại Việt Nam, từ năm 2011 đến năm 2023. Luận án đã đánh giá bối cảnh kinh tế – xã hội, mục tiêu, quan điểm chính sách, và thực trạng xây dựng, hoàn thiện công cụ pháp luật về thu ngân sách nhà nước đối với hoạt động khai thác khoáng sản. Đồng thời, luận án chỉ ra những kết quả đạt được, những hạn chế và nguyên nhân của những hạn chế. Theo đó, chính sách thu đã góp phần đảm bảo nguồn thu NSNN, bình ổn thị trường, đồng thời góp phần tăng cường quản lý tài nguyên quốc gia. Tuy nhiên, còn tồn tại những hạn chế trong quy định pháp luật về thuế tài nguyên, tiền cấp quyền khai thác khoáng sản, phí bảo vệ môi trường, và chưa có một hệ thống mục tiêu chính sách rõ ràng.

Trên cơ sở phân tích thực trạng, luận án đã đề xuất các giải pháp nhằm hoàn thiện chính sách thu ngân sách nhà nước đối với hoạt động khai thác khoáng sản tại Việt Nam. Các giải pháp này tập trung vào việc bổ sung mục tiêu chính sách, điều chỉnh quan điểm chính sách, hoàn thiện công cụ pháp luật về các loại thuế và phí có liên quan. Cụ thể, luận án đề xuất cần có những điều chỉnh về mục tiêu chính sách để góp phần thúc đẩy phát triển bền vững; cần có các quan điểm đồng bộ để huy động hợp lý nguồn thu từ khoáng sản vào ngân sách nhà nước; cần kết hợp các công cụ hành chính và kinh tế để khuyến khích sử dụng tiết kiệm và hiệu quả khoáng sản; và cần xem xét đầy đủ các yếu tố kinh tế kỹ thuật khi ban hành chính sách thu ngân sách đối với khoáng sản. Bên cạnh đó, luận án cũng đưa ra những giải pháp điều kiện để nâng cao hiệu quả chính sách, như nghiên cứu áp dụng Sáng kiến minh bạch hóa trong công nghiệp khai khoáng, tăng cường chức năng quản lý của cơ quan thuế, đào tạo công chức thuế, và nâng cao trách nhiệm của người đứng đầu địa phương.