Environmental Finance: An Interdisciplinary Review

1. Thông tin Nghiên cứu khoa học

• Tên nghiên cứu tiếng Anh: Environmental Finance: An Interdisciplinary Review
• Tên nghiên cứu tiếng Việt: Tài chính môi trường: Một đánh giá liên ngành
• Tác giả: Hu Tao, Shan Zhuang, Rui Xue, Wei Cao, Jinfang Tian, Yuli Shan
• Số trang file pdf: 17
• Năm: 2022
• Nơi xuất bản: Technological Forecasting and Social Change
• Chuyên ngành học: Tài chính môi trường
• Từ khoá: Tài chính môi trường, Phân tích thư mục, Nghiên cứu liên ngành, CiteSpace, Chương trình nghị sự nghiên cứu

2. Nội dung chính

Bài viết này tập trung vào việc đánh giá một cách hệ thống lĩnh vực tài chính môi trường thông qua phân tích thư mục, một phương pháp định lượng để đánh giá các đặc điểm của tài liệu khoa học. Nghiên cứu sử dụng dữ liệu từ cơ sở dữ liệu Web of Science, bao gồm 892 bài viết liên quan đến tài chính môi trường được xuất bản từ những năm 1970. Mục tiêu chính là xác định các dòng nghiên cứu chính và các chủ đề nghiên cứu đang thịnh hành trong lĩnh vực này.

Kết quả phân tích cho thấy số lượng các công trình nghiên cứu về tài chính môi trường đã tăng trưởng theo cấp số nhân trong thập kỷ qua. Các dòng nghiên cứu hiện tại bao gồm trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp (CSR), các cuộc đàm phán về khí hậu, sự biến động giá khí đốt tự nhiên, chính sách quốc gia và so sánh chi phí.

Trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp (CSR) được định nghĩa là một hình thức tự điều chỉnh của doanh nghiệp, khuyến khích doanh nghiệp tạo ra tác động tích cực đến các bên liên quan và môi trường (“Corporate social responsibility”, 2022). CSR bao gồm nhiều khía cạnh xã hội, kinh tế và sinh thái do các yêu cầu khác nhau mà các bên liên quan khác nhau đặt ra cho một công ty. Nghiên cứu CSR tập trung vào các khía cạnh như hoạt động của cổ đông, đầu tư đạo đức, lý thuyết các bên liên quan, thị trường chứng khoán, hiệu quả hoạt động của công ty, trách nhiệm xã hội, hiệu quả hoạt động môi trường, xếp hạng ESG và phát triển bền vững. Để hiểu rõ hơn về các khía cạnh đo lường của CSR, bạn có thể tham khảo thêm về đo lường trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp (CSR).

Các cuộc đàm phán về khí hậu: Đối mặt với những thách thức khí hậu ngày càng tăng, các quốc gia trên toàn thế giới đã nỗ lực chung, chẳng hạn như thành lập Công ước khung của Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu (UNFCCC) và ký kết các hiệp ước hợp tác toàn cầu như Nghị định thư Kyoto, Thỏa thuận Paris và Hiệp ước khí hậu Glasgow (“Climate Negotiations”, 2022). Tuy nhiên, có sự khác biệt lớn giữa các nước phát triển và các nước đang phát triển về công bằng khí hậu, điều này đã nổi lên như một vấn đề cốt lõi trong các cuộc đàm phán về khí hậu.

Sự biến động giá khí đốt tự nhiên: Để giảm thiểu lượng khí thải carbon và nâng cao tính khả thi về kinh tế, một số nền kinh tế lớn đã chọn khí đốt tự nhiên làm nguồn năng lượng thay thế chính của họ (“Natural Gas Price Volatility”, 2022). Là một nguồn năng lượng nhiên liệu hóa thạch chính, giá khí đốt tự nhiên sẽ có tác động đáng kể đến nền kinh tế. Hầu hết các nghiên cứu liên quan đã tập trung vào các tác động và các yếu tố ảnh hưởng đến sự biến động giá khí đốt tự nhiên.

Chính sách quốc gia: Liên hợp quốc đã giao trách nhiệm khử carbon cho các chính phủ (Nishimura, 2015) vì khu vực tư nhân thiếu động lực để thực hiện các hoạt động có trách nhiệm với xã hội (Ho và Park, 2019). Để chống lại biến đổi khí hậu, Liên hợp quốc đã thiết lập một khuôn khổ chính sách thiết thực được gọi là Lồng ghép chính sách khí hậu (CPI) (Rietig và Perkins, 2018; Ghazouani et al., 2021). Các nền kinh tế lớn, chẳng hạn như Liên minh Châu Âu, Hoa Kỳ và Trung Quốc, đã thực hiện các chính sách tương ứng để hướng dẫn tất cả các lĩnh vực hướng tới quá trình chuyển đổi carbon thấp và khuyến khích các tổ chức tài chính sử dụng các công cụ tài chính để giảm thiểu ô nhiễm môi trường (“National Policy”, 2022). Để hiểu rõ hơn về khái niệm này, bạn có thể đọc thêm về khái niệm về chính sách. Các chiến lược chung được thực hiện bởi các chính phủ bao gồm luật pháp và quy định về môi trường, chính sách giảm carbon và các ưu đãi cho khu vực tài chính tham gia vào các dự án xanh với các công cụ tài chính sáng tạo.

So sánh chi phí: Các nhà nghiên cứu đã công nhận rộng rãi tác động của các hoạt động CSR đối với hiệu quả tài chính của công ty. Các hoạt động CSR ảnh hưởng đến chi phí, doanh thu và giá trị công ty. Chi phí công ty liên quan chặt chẽ đến việc phân bổ nguồn lực, hiệu quả và tính bền vững. Phần này so sánh chi phí công ty theo các chi phí CSR khác nhau (“Cost Comparison”, 2022).

Phân tích sâu hơn về tài liệu trong 5 năm gần đây cho thấy các chủ đề nghiên cứu mới nổi bao gồm tài chính khí hậu, tài chính bền vững, giá trị doanh nghiệp, rủi ro khí hậu và trái phiếu xanh. Tài chính khí hậu (Climate Finance) ngày càng trở nên quan trọng trong các nỗ lực toàn cầu nhằm giảm thiểu biến đổi khí hậu và thúc đẩy quá trình chuyển đổi sang nền kinh tế carbon thấp. Nó liên quan đến việc huy động và phân bổ các nguồn lực tài chính để hỗ trợ các dự án và chính sách giảm phát thải khí nhà kính và tăng cường khả năng phục hồi trước tác động của biến đổi khí hậu. Tài chính bền vững (Sustainable Finance) là một cách tiếp cận rộng hơn, kết hợp các yếu tố môi trường, xã hội và quản trị (ESG) vào các quyết định đầu tư. Nó tìm cách hỗ trợ các hoạt động kinh tế và các dự án góp phần vào khái niệm về phát triển bền vững và giải quyết các thách thức xã hội và môi trường. Nghiên cứu về giá trị doanh nghiệp (Firm Value) tập trung vào cách các sáng kiến bền vững và thực hành ESG tác động đến hiệu quả tài chính và giá trị dài hạn của các công ty. Nó khám phá mối quan hệ giữa hoạt động môi trường và xã hội của công ty với lợi nhuận, quản lý rủi ro và lợi thế cạnh tranh. Rủi ro khí hậu (Climate Risk) đang nổi lên như một mối quan tâm quan trọng đối với các nhà đầu tư, doanh nghiệp và nhà hoạch định chính sách. Nghiên cứu trong lĩnh vực này nhằm mục đích xác định và định lượng các rủi ro tài chính tiềm ẩn do biến đổi khí hậu, bao gồm cả rủi ro vật chất từ ​​các sự kiện thời tiết khắc nghiệt và rủi ro chuyển đổi từ các chính sách và công nghệ carbon thấp. Cuối cùng, trái phiếu xanh (Green Bonds) đã nổi lên như một công cụ tài chính chuyên dụng để tài trợ cho các dự án và sáng kiến ​​môi trường. Nghiên cứu về trái phiếu xanh khám phá hiệu quả, định giá và tác động của chúng đối với việc thúc đẩy đầu tư bền vững.

3. Kết luận

Nghiên cứu này kết luận bằng cách đề xuất một chương trình nghị sự nghiên cứu trong tương lai cho tài chính môi trường. Chương trình nghị sự này bao gồm các lĩnh vực tiềm năng để điều tra thêm, chẳng hạn như đổi mới công cụ tài chính, chuyển đổi năng lượng và các khía cạnh môi trường, xã hội và quản trị (ESG). Cụ thể, nghiên cứu nhấn mạnh sự cần thiết của các khuôn khổ định lượng để đánh giá chi phí của biến đổi khí hậu, các mô hình đánh giá được cải thiện liên quan đến thị trường carbon, các lý thuyết và phương pháp tiên tiến để phát triển các công cụ tài chính xanh, và sự can thiệp hợp lý của chính phủ trong thị trường vốn xanh. Bên cạnh đó, nghiên cứu cũng chỉ ra rằng các chính sách hỗ trợ các khoản đầu tư liên quan đến môi trường, các biện pháp để giảm thiểu rủi ro địa chính trị trong quá trình chuyển đổi năng lượng, tăng cường khả năng cạnh tranh của các nguồn năng lượng sạch và giảm thiểu những thiệt hại về sinh thái và môi trường do việc sử dụng năng lượng tái tạo gây ra, đóng vai trò quan trọng trong lĩnh vực tài chính môi trường. Các tác giả nhấn mạnh rằng việc giải quyết những chủ đề này sẽ tạo ra một chương trình nghiên cứu toàn diện cho tài chính môi trường.