1. Thông tin bài báo
- Tên bài báo: ĐA DẠNG THÀNH PHẦN LOÀI VÀ KÍCH CỠ KHAI THÁC CÁ TẠI VÙNG BIỂN PHÍA NAM VIỆT NAM
- Tác giả: Võ Văn Quang, Lê Thị Thu Thảo, Trần Thị Hồng Hoa và Trần Công Thịnh
- Số trang: 142-153
- Năm: 2023
- Nơi xuất bản: Tạp chí Khoa học Trường Đại học Cần Thơ
- Từ khoá: Cá biển, chiều dài khai thác, đa dạng loài, loài nguy cấp
2. Nội dung chính
Bài báo nghiên cứu về sự đa dạng thành phần loài và kích cỡ khai thác của cá tại vùng biển phía Nam Việt Nam, từ Đà Nẵng đến Kiên Giang, trong giai đoạn 2015-2020. Dựa trên việc phân tích 7.088 mẫu vật, nghiên cứu đã xác định được 930 loài cá thuộc 442 giống, 153 họ, 41 bộ và 4 lớp khác nhau. Kết quả cho thấy sự đa dạng đáng kể của hệ cá biển trong khu vực, với các bộ chiếm ưu thế như Perciformes, Carangiformes và Acanthuriformes. Bên cạnh đó, bài báo cũng phân tích kích thước của cá khai thác, cho thấy phần lớn cá ở vùng ven bờ có kích thước nhỏ, trung bình từ 17-20cm, trong khi cá ở vùng biển Hoàng Sa và Trường Sa có kích thước lớn hơn đáng kể, trung bình 45cm. Điều này phản ánh sự khác biệt về đặc điểm quần xã cá giữa các vùng biển khác nhau và có thể liên quan đến phương pháp khai thác cũng như môi trường sống.
Nghiên cứu cũng đi sâu vào phân tích tình trạng nguy cấp của các loài cá, sử dụng các tiêu chuẩn của IUCN và Sách đỏ Việt Nam. Kết quả cho thấy có 38 loài cá bị xếp vào danh mục nguy cấp theo IUCN, bao gồm 3 loài cực kỳ nguy cấp (CR), 9 loài nguy cấp (EN) và 26 loài sẽ nguy cấp (VU). Theo Sách đỏ Việt Nam năm 2007, có 20 loài bị xếp vào danh mục nguy cấp, trong đó 7 loài ở mức EN và 13 loài ở mức VU. Sự khác biệt trong đánh giá giữa hai danh sách này cho thấy sự biến động và cấp thiết của công tác bảo tồn nguồn lợi cá biển. Bài báo nhấn mạnh rằng, tình trạng khai thác quá mức và mất nơi cư trú đang là những mối đe dọa lớn đến sự đa dạng sinh học và quần thể cá trong khu vực.
Kết quả nghiên cứu cung cấp những dẫn liệu quan trọng cho việc quản lý, bảo tồn và khai thác bền vững nguồn lợi cá biển ở Việt Nam. Dữ liệu về đa dạng loài, kích thước khai thác và tình trạng nguy cấp của các loài cá là cơ sở khoa học để xây dựng các chính sách và biện pháp quản lý hiệu quả hơn. Các tác giả cũng thảo luận về sự thay đổi kích thước cá khai thác có thể do nhiều yếu tố khác nhau như khai thác quá mức, biến đổi khí hậu và sự thay đổi cấu trúc quần xã cá. Nghiên cứu kết luận rằng, việc tiếp tục theo dõi, bổ sung dữ liệu và có những biện pháp can thiệp kịp thời là rất cần thiết để bảo vệ đa dạng sinh học và duy trì nguồn lợi cá biển cho các thế hệ tương lai.