Thực Trạng Năng Lực Giao Tiếp Sư Phạm Của Sinh Viên Ngành Sư Phạm Vật Lý Trường Đại Học Cần Thơ Và Biện Pháp Phát Triển

1/ Thông tin bài báo

• Tên bài báo: THỰC TRẠNG NĂNG LỰC GIAO TIẾP SƯ PHẠM CỦA SINH VIÊN NGÀNH SƯ PHẠM VẬT LÝ TRƯỜNG ĐẠI HỌC CẦN THƠ VÀ BIỆN PHÁP PHÁT TRIỂN
• Tác giả: Trần Hoàng Gia An và Đỗ Thị Phương Thảo
• Số trang: 187-195
• Năm: 2024
• Nơi xuất bản: Tạp chí Khoa học Đại học Cần Thơ
• Từ khóa: Biện pháp phát triển, chất lượng đào tạo, năng lực giao tiếp, sinh viên, sư phạm Vật lý

2/ Nội dung chính

Bài nghiên cứu này tập trung vào việc khảo sát thực trạng năng lực giao tiếp sư phạm của sinh viên ngành Sư phạm Vật lý (SPVL) tại trường Đại học Cần Thơ, đồng thời đề xuất các biện pháp phát triển năng lực này. Nghiên cứu sử dụng phương pháp điều tra xã hội học thông qua việc phát phiếu khảo sát cho 125 sinh viên thuộc các khóa 46, 47 và 48. Kết quả khảo sát cho thấy, nhìn chung, sinh viên tự đánh giá năng lực giao tiếp của mình ở mức khá, trong đó năng lực giao tiếp bằng văn bản được đánh giá cao hơn so với năng lực giao tiếp bằng lời nói. Tuy nhiên, sinh viên vẫn còn những điểm yếu nhất định về giao tiếp phi ngôn ngữ và sự tự tin khi giao tiếp. Các biện pháp phát triển năng lực giao tiếp được đề xuất đều nhận được sự ủng hộ từ phía sinh viên, đặc biệt là việc tổ chức học phần “Giao tiếp sư phạm”. Bên cạnh đó, sinh viên cũng đề xuất thêm nhiều giải pháp khác nhau nhằm cải thiện năng lực giao tiếp của mình, khẳng định nhu cầu và mong muốn được hoàn thiện kỹ năng này trong quá trình học tập và phát triển nghề nghiệp.

Cụ thể, kết quả khảo sát cho thấy sinh viên SPVL đánh giá tầm quan trọng của năng lực giao tiếp trong công việc và cuộc sống ở mức cao, tuy nhiên, họ tự đánh giá khả năng giao tiếp bằng lời nói của mình thấp hơn so với giao tiếp bằng văn bản. Các khía cạnh như khả năng điều chỉnh ngôn ngữ giao tiếp, duy trì ngữ điệu tôn trọng và chấp nhận ý kiến khác biệt được đánh giá tốt. Trong khi đó, sự tự tin, khả năng truyền đạt thông tin rõ ràng, thuyết phục và sử dụng giao tiếp phi ngôn ngữ còn hạn chế. Sinh viên đã chia sẻ nhiều điểm mạnh và điểm yếu của bản thân trong giao tiếp bằng lời nói, bao gồm: khả năng nói rõ ràng, dễ hiểu, khả năng lắng nghe, sự tự tin, và khả năng tập trung. Tuy nhiên, họ cũng thừa nhận một số điểm yếu như: khó diễn đạt hết ý, thiếu tự tin, chưa có khả năng giao tiếp bằng mắt và cử chỉ, thiếu lưu loát. Trong giao tiếp bằng văn bản, sinh viên cảm thấy tự tin hơn và có khả năng sử dụng ngôn ngữ phù hợp, tuy nhiên, việc truyền đạt và giải thích vấn đề phức tạp vẫn còn là thách thức.

Nghiên cứu cũng tìm hiểu mức độ tự tin của sinh viên trong các hoạt động giao tiếp cụ thể, kết quả cho thấy sinh viên tự tin hơn khi giao tiếp với bạn bè trong các hoạt động nhóm, nhưng còn thiếu tự tin trong các buổi thuyết trình, giao tiếp với giảng viên và các cán bộ phòng ban. Các hoạt động mà sinh viên thường thực hiện để phát triển năng lực giao tiếp là lắng nghe góp ý của thầy cô, bạn bè và tự rèn luyện qua giao tiếp thực tế. Đáng chú ý, sinh viên đánh giá cao việc tổ chức học phần “Giao tiếp sư phạm” và lồng ghép tập huấn năng lực giao tiếp trong các buổi học. Ngoài ra, sinh viên cũng đưa ra nhiều đề xuất khác, tập trung vào việc tổ chức các hoạt động nhóm, thảo luận, tập huấn, giao lưu, các hội thi để nâng cao kỹ năng giao tiếp. Đồng thời, họ cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tự ý thức rèn luyện kỹ năng này. Những kết quả này cho thấy sự cần thiết phải có các biện pháp can thiệp đồng bộ và toàn diện để nâng cao năng lực giao tiếp của sinh viên sư phạm, đặc biệt là các sinh viên ngành sư phạm vật lý.