Tác Động Của Kiệt Quệ Tài Chính Và Khủng Hoảng Tài Chính Đến Hành Vi Tránh Thuế Thu Nhập Doanh Nghiệp – Nghiên Cứu Thực Nghiệm Tại Việt Nam

1. Thông tin Luận văn thạc sĩ

• Tên Luận văn: TÁC ĐỘNG CỦA KIỆT QUỆ TÀI CHÍNH VÀ KHỦNG HOẢNG TÀI CHÍNH ĐẾN HÀNH VI TRÁNH THUẾ THU NHẬP DOANH NGHIỆP – NGHIÊN CỨU THỰC NGHIỆM TẠI VIỆT NAM
• Tác giả: Nguyễn Thị Lan Anh
• Số trang: 98
• Năm: 2017
• Nơi xuất bản: Trường Đại học Kinh tế Thành phố Hồ Chí Minh
• Chuyên ngành học: Tài chính – Ngân hàng
• Từ khoá: Kiệt quệ tài chính, Khủng hoảng tài chính, Hành vi tránh thuế thu nhập doanh nghiệp, Việt Nam.

2. Nội dung chính

Luận văn nghiên cứu về tác động của kiệt quệ tài chính và khủng hoảng tài chính đến hành vi tránh thuế thu nhập doanh nghiệp tại Việt Nam. Tác giả xuất phát từ thực tế tránh thuế ngày càng phổ biến, ảnh hưởng đến nguồn thu ngân sách nhà nước. Luận văn tập trung vào hành vi tránh thuế của doanh nghiệp, đặc biệt là trong bối cảnh kiệt quệ tài chính và khủng hoảng tài chính. Mục tiêu của nghiên cứu là cung cấp bằng chứng thực nghiệm về tác động của kiệt quệ tài chính và khủng hoảng tài chính đến hành vi tránh thuế của các doanh nghiệp tại Việt Nam. Phạm vi nghiên cứu giới hạn ở các công ty phi tài chính niêm yết trên Sở giao dịch chứng khoán TP.HCM (HoSE) trong giai đoạn 2006-2014.

Luận văn sử dụng phương pháp nghiên cứu định lượngdữ liệu định lượng, kết hợp mô hình tác động cố định (FEM) và mô hình tác động ngẫu nhiên (REM) để phân tích dữ liệu bảng. Các khái niệm hành vi tránh thuế, kiệt quệ tài chính được định nghĩa, cùng với các phương pháp đo lường, mô hình dự báo liên quan. Tác giả cũng đề cập đến lý thuyết lợi ích – chi phí và lý thuyết chuyển đổi rủi ro để giải thích động cơ thực hiện hành vi tránh thuế. Các giả thuyết nghiên cứu được xây dựng, bao gồm: (1) Khi rơi vào tình trạng kiệt quệ tài chính, các công ty sẽ tích cực thực hiện hành vi tránh thuế; (2) Khủng hoảng tài chính có tác động cùng chiều với hành vi tránh thuế; (3) Khủng hoảng tài chính có tác động đến mối quan hệ giữa kiệt quệ tài chính và hành vi tránh thuế. Các biến số được đo lường dựa trên dữ liệu từ báo cáo tài chính và thông tin thị trường.

Kết quả nghiên cứu cho thấy tồn tại mối quan hệ giữa kiệt quệ tài chính và khủng hoảng tài chính đến hành vi tránh thuế tại Việt Nam. Kiệt quệ tài chính có tương quan dương đến hành vi tránh thuế, nghĩa là khi các công ty được dự báo rơi vào tình trạng kiệt quệ tài chính thì nhà quản lý công ty sẽ tăng cường thực hiện hành vi tránh thuế nhằm tối thiểu hóa chi phí của mình. Khủng hoảng tài chính lại có tác động ngược chiều đến hành vi tránh thuế, theo đó, trong giai đoạn khủng hoảng, các công ty sẽ hạn chế thực hiện hành vi tránh thuế của mình. Điều thú vị là nghiên cứu tìm thấy khủng hoảng tài chính có tác động đến mối quan hệ giữa kiệt quệ tài chính và hành vi tránh thuế. Cụ thể, khi khủng hoảng tài chính xảy ra, kiệt quệ tài chính có tác động cùng chiều đến hành vi tránh thuế, tuy nhiên trong giai đoạn trước khủng hoảng tài chính thì không ghi nhận được sự tác động này.

Từ kết quả nghiên cứu, luận văn đưa ra một số khuyến nghị đối với Tổng cục Thuế, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước, Bộ Tài chính và các nhà quản lý doanh nghiệp. Đồng thời, tác giả cũng chỉ ra những hạn chế của đề tài, bao gồm: quy mô mẫu nghiên cứu hạn chế, phương pháp đo lường hành vi tránh thuế còn nhiều thách thức, thiếu dữ liệu về các giai đoạn khủng hoảng tài chính khác nhau, và bỏ qua một số yếu tố tiềm năng ảnh hưởng đến hành vi tránh thuế, chẳng hạn như vai trò của Cơ quan quản lý Thuế. Luận văn đề xuất các hướng nghiên cứu tiếp theo để khắc phục những hạn chế này và làm sâu sắc hơn hiểu biết về vấn đề này.