1. Thông tin Luận án
- Tên Luận án: Chính sách phát triển kết cấu hạ tầng thương mại nông thôn tại vùng đồng bằng sông Hồng
- Tác giả: Triệu Văn Chúc
- Số trang file pdf: 204
- Năm: 2024
- Nơi xuất bản: Trường Đại học Kinh tế Quốc dân
- Chuyên ngành học: Quản lý kinh tế
- Từ khoá: Kết cấu hạ tầng thương mại, chính sách, nông thôn, đồng bằng sông Hồng, phát triển kinh tế
2. Nội dung chính
Luận án tập trung nghiên cứu chính sách phát triển kết cấu hạ tầng thương mại (KCHTTM) nông thôn tại vùng Đồng bằng sông Hồng (ĐBSH). Luận án khẳng định tầm quan trọng của KCHTTM nông thôn trong phát triển kinh tế xã hội khu vực này, đồng thời chỉ ra những hạn chế hiện tại về số lượng, mạng lưới và chất lượng cơ sở hạ tầng. Trên cơ sở khung lý thuyết về KCHT, KCHTTM và chính sách công, Luận án đánh giá thực trạng KCHTTM nông thôn tại vùng ĐBSH, tập trung vào các loại hình: chợ truyền thống, cửa hàng tiện lợi, siêu thị mini, trung tâm thương mại, kho lưu trữ hàng hóa, trung tâm logistics, và các công trình phục vụ xúc tiến thương mại. Đồng thời, luận án phân tích sâu những vấn đề trong chính sách phát triển KCHTTM nông thôn từ các góc độ căn cứ, quan điểm, mục tiêu, và các chính sách cụ thể về loại hình, vốn, đất đai, quản lý.
Luận án phân tích thực trạng chính sách theo 4 nhóm chính sách cụ thể. Thứ nhất, chính sách về loại hình KCHTTM nông thôn, theo đó, chợ vẫn là loại hình chủ yếu, thiếu các loại hình hiện đại khác. Chính sách cũng thiếu sự đồng bộ và rõ ràng trong khuyến khích các loại hình KCHTTM tiên tiến như trung tâm thương mại, siêu thị, cửa hàng tiện ích. Thứ hai, chính sách về vốn đầu tư còn thiếu cơ chế thu hút đầu tư từ tư nhân, xã hội hóa và vốn FDI, ngân sách nhà nước vẫn chủ yếu tập trung vào các hạng mục chợ truyền thống. Thứ ba, chính sách đất đai còn thiếu quy hoạch cụ thể, nhất là đối với các loại hình kết cấu hạ tầng mới, và các ưu đãi về đất đai còn hạn chế, khó tiếp cận cho các nhà đầu tư. Thứ tư, chính sách quản lý KCHTTM nông thôn còn thiếu sự nhất quán, chưa có quy định rõ ràng về phân cấp quản lý, chế độ bảo trì, đặc biệt là các yếu tố an toàn vệ sinh thực phẩm và bảo vệ môi trường.
Trên cơ sở phân tích và đánh giá thực trạng, Luận án đã chỉ ra những hạn chế và nguyên nhân trong quá trình hoạch định và thực thi chính sách. Luận án đã chỉ ra các nguyên nhân bao gồm: việc phối hợp giữa các bộ, ngành và địa phương còn chưa đồng bộ, thiếu nhất quán về quan điểm và mục tiêu; năng lực của các cơ quan quản lý nhà nước còn hạn chế; các chính sách khuyến khích thu hút doanh nghiệp chưa tạo động lực thu hút đầu tư từ khu vực tư nhân; và người dân chưa được tham gia đầy đủ vào quá trình xây dựng chính sách. Chính sách chưa quan tâm đến sự liên kết, phối hợp phát triển KCHTTM nông thôn với các KCHT khác như đường giao thông, công nghệ thông tin.
Từ các kết quả nghiên cứu, Luận án đề xuất một số giải pháp hoàn thiện chính sách phát triển KCHTTM nông thôn. Về chính sách loại hình, cần tập trung phát triển đồng bộ cả kết cấu hạ tầng truyền thống và hiện đại. Chú trọng phát triển chợ đầu mối, trung tâm logistics, trung tâm xúc tiến thương mại, đồng thời khuyến khích các doanh nghiệp phát triển các loại hình bán lẻ hiện đại. Về chính sách vốn, cần đa dạng hóa các nguồn vốn, thu hút đầu tư tư nhân thông qua các cơ chế ưu đãi, khuyến khích và chính sách hợp tác công tư minh bạch, rõ ràng. Về chính sách đất đai, cần có quy hoạch rõ ràng, cụ thể cho từng loại hình kết cấu hạ tầng, có chính sách hỗ trợ đền bù giải phóng mặt bằng, và tạo điều kiện thuận lợi về thủ tục hành chính cho các nhà đầu tư. Về chính sách quản lý, cần có quy định cụ thể về tiêu chuẩn, chất lượng, bảo trì, và cần khuyến khích sự tham gia của người dân, doanh nghiệp vào quản lý, vận hành công trình.