Cryptocurrencies And Decentralized Finance (DeFi)

1. Thông tin Nghiên cứu khoa học

• Tên nghiên cứu tiếng Anh: Cryptocurrencies and Decentralized Finance (DeFi)
• Tên nghiên cứu tiếng Việt: Tiền điện tử và Tài chính phi tập trung (DeFi)
• Tác giả: Igor Makarov, Antoinette Schoar
• Số trang file pdf: 56
• Năm: Spring 2022
• Nơi xuất bản: Brookings Papers on Economic Activity
• Chuyên ngành học: Kinh tế, Tài chính
• Từ khoá: Tiền điện tử, DeFi, Blockchain, Quy định, Rủi ro hệ thống, Quản trị

2. Nội dung chính

Bài viết này cung cấp một cái nhìn tổng quan về tiền điện tử và tài chính phi tập trung (DeFi), so sánh hệ thống mới này với hệ thống trung gian tài chính truyền thống, đồng thời nêu bật những lợi ích và thách thức tiềm tàng.

Các tác giả chỉ ra rằng kiến trúc DeFi có tiềm năng giảm chi phí giao dịch, nhưng tương tự như hệ thống tài chính truyền thống, vẫn có những lớp mà lợi nhuận có thể tích lũy do các hạn chế cạnh tranh nội sinh. Nghiên cứu nhấn mạnh rằng thiết kế không cần cấp phép và ẩn danh của DeFi tạo ra những thách thức trong việc thực thi tuân thủ thuế, luật chống rửa tiền và ngăn chặn hành vi sai trái tài chính.

Bài viết trình bày các cách để điều chỉnh hệ thống DeFi, vừa bảo tồn phần lớn các lợi ích của kiến trúc blockchain cơ bản, vừa hỗ trợ trách nhiệm giải trình và tuân thủ quy định. Các nhà trung gian tài chính đóng vai trò quan trọng trong việc thực hiện các mục tiêu quy định như báo cáo thuế, luật chống rửa tiền và bảo vệ tài chính người tiêu dùng. Tuy nhiên, vị trí tập trung của họ có thể dẫn đến sự lạm quyền và tạo ra những bất ổn cho hệ thống tài chính. Blockchain ra đời như một cuộc “cách mạng” nhằm giảm sự phụ thuộc vào các trung gian tập trung. DeFi cung cấp một kiến trúc tài chính khác biệt, nơi lưu trữ hồ sơ được phi tập trung hóa và quyền truy cập vào hệ thống là ẩn danh và không hạn chế.

Các giao thức bảo mật hiện tại có các ưu đãi kinh tế tích hợp cho việc tập trung hóa năng lực khai thác hoặc xác thực. Các mạng PoW lớn có thể gây ra các tác động tiêu cực đến bảo mật của các mạng PoW nhỏ hơn. Đối với các nền tảng PoS, giá trị hoạt động liên tục của nền tảng cũng ảnh hưởng đến tính bảo mật của chính nền tảng đó và các ứng dụng chạy trên đó. Smart contract là các đoạn mã scripting tự thực thi, có thể thực hiện bất kỳ tính toán nào và là nền tảng của nhiều ứng dụng DeFi. Vì smart contract được thiết kế để không cần đến hệ thống pháp luật, chúng phải được viết đầy đủ ngay từ đầu. Điều này dẫn đến những thay đổi trong việc thực thi hợp đồng, chi phí giao dịch khi viết hợp đồng và cơ hội từ bỏ các luật khắc phục hiện hành.

DeFi có tiềm năng dân chủ hóa tài chính bằng cách tạo ra một sân chơi bình đẳng giữa các nhà cung cấp sản phẩm và dịch vụ tài chính. Tuy nhiên, thiết kế hiện tại của các ứng dụng DeFi, chủ yếu được xây dựng trên các blockchain không cần cấp phép và ẩn danh, tạo ra những thách thức lớn đối với việc thực thi thuế, làm trầm trọng thêm các vấn đề về rửa tiền và các loại hành vi sai trái tài chính khác, và do đó, tạo ra các tác động tiêu cực đến phần còn lại của nền kinh tế. Tương tự như hệ thống tài chính truyền thống, có một số điểm tự nhiên nơi lợi nhuận có thể tích lũy ở các lớp khác nhau trong kiến trúc DeFi do các hạn chế nội sinh đối với cạnh tranh. Trong những trường hợp cạnh tranh thị trường không hoạt động để hạn chế lợi nhuận quá mức, các quy định thường được thiết lập để bảo vệ lợi ích của người dùng. Tuy nhiên, thiết kế không cần cấp phép và ẩn danh hạn chế nghiêm trọng khả năng của các nhà quản lý trong việc hạn chế những người vận hành vô đạo đức.

Cấu trúc ẩn danh và không cần cấp phép cũng có ý nghĩa đối với việc quản trị các ứng dụng DeFi. Nhiều ứng dụng DeFi, trong nỗ lực tránh đặt niềm tin vào bất kỳ tác nhân hoặc tổ chức nào, đã thử nghiệm các hình thức tổ chức mới, cái gọi là tổ chức tự trị phi tập trung (DAO). Ý tưởng cơ bản của DAO là phân tán quyền kiểm soát các quyết định giữa tất cả các bên liên quan bằng cách phát hành các token “quản trị” đặc biệt trao cho người nắm giữ quyền đề xuất các thay đổi đối với giao thức và bỏ phiếu về chúng. Tuy nhiên, các DAO phải đối mặt với các vấn đề quản trị cơ bản giống như các tổ chức truyền thống và quyền sở hữu thường tập trung.

DeFi có thể góp phần vào rủi ro hệ thống và có hiệu ứng lan tỏa sang phần còn lại của nền kinh tế. Cho đến nay, DeFi hoạt động theo mô hình ngân hàng hẹp, loại bỏ nhiều vấn đề mà hệ thống dự trữ phân đoạn phải đối mặt nhưng cũng hạn chế việc sử dụng vốn hiệu quả. Rủi ro hệ thống chính hiện nay đến từ khả năng các nhà đầu tư nắm giữ các vị thế có đòn bẩy cao và kết nối với nhau cũng như khả năng xảy ra tình trạng tháo chạy khỏi stablecoin.

Một địa điểm tự nhiên để giám sát quy định trong hệ sinh thái mới này là ở cấp độ nhà phát triển và người xác thực, những người kiểm soát giao thức mạng. Giải pháp này tương tự như một blockchain được cấp phép, nhưng nó vẫn giữ được hầu hết các thuộc tính mong muốn của blockchain như khả năng quan sát các giao dịch, thanh toán tự động và thực hiện cùng một bộ smart contract. Nếu các nhà quản lý từ bỏ khả năng giám sát người xác thực, hiệu quả của quy định sẽ bị hạn chế hơn nhiều và sẽ phụ thuộc vào thiện chí và sự hợp tác tự nguyện của người xác thực và nhà phát triển blockchain.

3. Kết luận

Nghiên cứu này đã cung cấp một cái nhìn tổng quan về hoạt động của kiến trúc DeFi mới và các cơ chế đằng sau nó. Đồng thời, bài viết cũng trình bày một số lợi ích và thách thức tiềm tàng của hệ thống mới đang phát triển và so sánh nó với hệ thống trung gian tài chính truyền thống.

Phân tích nhấn mạnh rằng mặc dù kiến trúc DeFi có khả năng giảm chi phí giao dịch, nhưng nó không phải là một giải pháp tự động cho vấn đề lợi nhuận trong lĩnh vực tài chính và nó cũng có thể tạo ra các vấn đề bổ sung. Các tác giả xác định rằng thách thức chính đối với các nhà quản lý là bản chất không cần cấp phép và ẩn danh của các blockchain DeFi hiện tại. Điều này tạo cơ hội cho những người tham gia thị trường lách các biện pháp kiểm soát trong hệ thống tài chính và tạo ra các tác động tiêu cực cho phần còn lại của xã hội, ví dụ: thông qua việc tạo điều kiện trốn thuế hoặc lách luật AML. Tuy nhiên, nghiên cứu cũng chỉ ra rằng có những cách để điều chỉnh hệ thống DeFi, vừa bảo tồn phần lớn các tính năng của kiến trúc blockchain, vừa hỗ trợ trách nhiệm giải trình và tuân thủ quy định. Các giải pháp này sẽ dựa trên một hệ thống trong đó những người xác thực trên blockchain đồng ý kiểm tra xem một địa chỉ cụ thể có thuộc về một thực thể được chứng nhận hay không và những người xác thực sẽ chỉ chịu trách nhiệm xử lý các giao dịch liên quan đến các địa chỉ được chứng nhận.