Khái niệm và mô hình hành vi mua của người tiêu dùng

Marketing đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra lợi nhuận và xây dựng hình ảnh thương hiệu cho một công ty. Tuy nhiên, ít ai biết rằng, việc nghiên cứu hành vi người tiêu dùng chính là yếu tố quyết định thành công của các chiến dịch marketing.

1. Hành vi người tiêu dùng là gì?

Người tiêu dùng có nhu cầu và mong đợi phức tạp. Nếu bạn phân chia và hiểu rõ hành vi của họ, bạn sẽ biết cách tương tác với khách hàng và gia tăng số lượng khách hàng trung thành.

Hành vi người tiêu dùng là nghiên cứu về các cá nhân, nhóm hoặc tổ chức và tất cả các hoạt động liên quan đến việc lựa chọn, sử dụng (tiêu thụ) và loại bỏ sản phẩm và dịch vụ. Điều này bao gồm các phản ứng về cảm xúc, tinh thần và hành vi của người tiêu dùng.

Hành vi người tiêu dùng bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố khác nhau. Các nhà tiếp thị cần nghiên cứu các mô hình hành vi mua và tìm ra xu hướng của người mua.

Có ba loại yếu tố ảnh hưởng đến hành vi người tiêu dùng:

• Yếu tố cá nhân: Lợi ích và ý kiến của một cá nhân có thể bị ảnh hưởng bởi nhân khẩu học (tuổi, giới tính, văn hóa, v.v.).
• Yếu tố tâm lý: Phản ứng của một cá nhân đối với thông điệp tiếp thị sẽ phụ thuộc vào nhận thức và thái độ của họ.
• Các yếu tố xã hội: Gia đình, bạn bè, trình độ học vấn, phương tiện truyền thông xã hội, thu nhập đều ảnh hưởng đến hành vi của người tiêu dùng.

2. Các loại hành vi người tiêu dùng

Có bốn loại hành vi tiêu dùng chính:

Hành vi mua hàng phức tạp

Loại hành vi này xuất hiện khi người tiêu dùng mua sản phẩm đắt tiền và không thường xuyên. Họ tham gia sâu vào quá trình nghiên cứu trước khi quyết định đầu tư, như khi mua nhà hoặc ô tô.

Hành vi mua giảm giá

Người tiêu dùng tham gia nhiều vào quá trình mua nhưng khó khăn trong việc phân biệt các thương hiệu. Họ có thể lo lắng về lựa chọn của mình sau khi mua.

Chẳng hạn, khi mua máy cắt cỏ, bạn có thể chọn dựa trên giá và sự tiện lợi, nhưng sau khi mua sẽ tìm kiếm xác nhận rằng bạn đã lựa chọn đúng.

Hành vi mua theo thói quen

Mua hàng theo thói quen thể hiện khi người tiêu dùng ít tham gia vào việc lựa chọn sản phẩm hoặc thương hiệu. Ví dụ, khi đi siêu thị và mua loại bánh mì ưa thích mà không cần suy nghĩ nhiều.

Hành vi tìm kiếm sự đa dạng

Trong trường hợp này, người tiêu dùng chọn sản phẩm khác không phải vì không hài lòng mà vì muốn thử cái mới, chẳng hạn như mùi hương sữa tắm.

3. Điều gì ảnh hưởng đến hành vi của người tiêu dùng?

Nhiều yếu tố có thể ảnh hưởng đến hành vi của người tiêu dùng, trong đó có:

Chiến dịch tiếp thị

Chiến dịch tiếp thị có thể ảnh hưởng lớn đến quyết định mua hàng. Nếu được thực hiện đúng với thông điệp phù hợp, chúng có thể thuyết phục người tiêu dùng thay đổi thương hiệu hoặc chọn sản phẩm đắt tiền hơn.

Ngoài ra, các chiến dịch tiếp thị cũng có thể nhắc nhở người tiêu dùng về sản phẩm mà họ cần mua thường xuyên nhưng không nằm trong tâm trí, như bảo hiểm.

Điều kiện kinh tế

Điều kiện kinh tế ảnh hưởng lớn đến quyết định mua sản phẩm đắt tiền như nhà hay xe hơi. Một môi trường kinh tế tích cực thường khiến người tiêu dùng cảm thấy tự tin hơn trong việc mua sắm.

Sở thích cá nhân

Hành vi của người tiêu dùng cũng bị ảnh hưởng bởi sở thích và giá trị cá nhân. Trong ngành thời trang hay thực phẩm, cá nhân thường có ảnh hưởng lớn đến quyết định mua hàng.

Ảnh hưởng nhóm

Áp lực từ bạn bè và gia đình cũng có thể ảnh hưởng đến hành vi người tiêu dùng. Những gì mà bạn bè hoặc người thân nghĩ hoặc làm có thể tác động lớn đến quyết định mua sắm.

Nếu bạn gặp khó khăn khi hoàn thành luận văn, hãy liên hệ với Dịch vụ viết thuê luận văn thạc sĩ – Chúng tôi cam kết mang lại sản phẩm chất lượng nhất để bạn đạt được thành tích tốt nhất.

4. Mô hình hành vi của người tiêu dùng

Các công ty và nhà khoa học đã nghiên cứu mối quan hệ giữa yếu tố kích thích marketing và phản ứng của người tiêu dùng. Nghiên cứu này tập trung vào các vấn đề chính:

• Những người tiêu dùng là ai?
• Thị trường mua những gì?
• Tại sao thị trường đó mua?
• Ai tham gia vào việc mua sắm?
• Thị trường mua sắm như thế nào?
• Khi nào thị trường đó mua sắm?
• Thị trường đó mua hàng ở đâu và tại sao?

Để hiểu người tiêu dùng, chúng ta cần nắm rõ hành vi của họ. Mô hình hành vi tiêu dùng là gì?

Marketing và các yếu tố môi trường tác động đến ý thức của người tiêu dùng. Chúng ta cần hiểu rõ những đặc điểm và quá trình quyết định của người mua để nắm bắt nhu cầu của họ.

• Các yếu tố cá nhân, văn hóa, xã hội, tâm lý ảnh hưởng đến người mua như thế nào?
• Người mua thông qua quyết định mua sắm ra sao?

Nghiên cứu mô hình hành vi mua của người tiêu dùng sẽ giúp doanh nghiệp hiểu phản ứng của khách hàng đối với sản phẩm như chất lượng, giá cả, quảng cáo, khuyến mãi và từ đó chọn chiến lược kinh doanh hiệu quả.

5. Mô hình hành vi người tiêu dùng của Philip Kotler

Mô hình hành vi mua của người tiêu dùng được mô tả qua các giai đoạn sau:

• Nhận thức nhu cầu: Giai đoạn đầu tiên khi người tiêu dùng nhận ra nhu cầu của mình.
• Tìm kiếm thông tin: Người tiêu dùng tìm hiểu thông tin từ nhiều nguồn khác nhau.
• Đánh giá các phương án: Sử dụng thông tin để đánh giá các lựa chọn.
• Quyết định mua: Chọn sản phẩm mà họ cho là tốt nhất.
• Hành vi sau mua: Hành vi của người tiêu dùng đối với sản phẩm đã mua.

Bài viết này đã tổng hợp những kiến thức cơ bản về hành vi người tiêu dùng. Hy vọng rằng những thông tin trên sẽ hữu ích cho bạn trong quá trình học tập. Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào, hãy liên hệ theo số 092 4477 999 để được tư vấn và hỗ trợ trực tiếp.