1/ Thông tin bài báo
- Tên bài báo: COPING WITH THE LAND GAME: A NETWORK ANALYSIS OF COMMUNITY RESILIENCE IN HUE’S PERI-URBAN AREAS, VIETNAM
- Tác giả: Nguyen Quang Phuc
- Số trang: 33-44
- Năm: 2019
- Nơi xuất bản: Hue University Journal of Science: Economics and Development
- Từ khoá: livelihoods, mobility, peri-urban areas, Hue, Vietnam
2/ Nội dung chính
Bài báo nghiên cứu về khả năng thích ứng của cộng đồng trước những thay đổi do quá trình phát triển đô thị hóa tại khu vực ngoại ô Huế, cụ thể là làng Dạ Lê Chánh, xã Thủy Vân. Tác giả sử dụng phương pháp phân tích mạng lưới để xem xét các mối quan hệ xã hội, tài chính và sự di chuyển của người dân, từ đó đánh giá khả năng phục hồi của cộng đồng. Nghiên cứu này đặc biệt chú trọng vào việc mở rộng khái niệm vốn của cộng đồng, ngoài vốn nhân lực, tự nhiên, tài chính, vật chất và xã hội, tác giả bổ sung thêm “vốn di động” (mobility capital) để phân tích cách người dân tận dụng khả năng di chuyển của mình để tiếp cận các nguồn lực và duy trì sinh kế. Dữ liệu được thu thập thông qua khảo sát hộ gia đình, phỏng vấn và các nguồn tài liệu thứ cấp khác. Kết quả cho thấy sự đa dạng hóa sinh kế, đặc biệt là sự kết hợp giữa nông nghiệp và các ngành công nghiệp, dịch vụ, đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao thu nhập và đảm bảo sự ổn định cho các hộ gia đình.
Nghiên cứu xác định bốn nhóm sinh kế chính tại làng Dạ Lê Chánh: chỉ làm nông nghiệp, nông nghiệp kết hợp với công việc phi nông nghiệp ổn định, nông nghiệp kết hợp với công việc phi nông nghiệp không ổn định, và chỉ làm các công việc phi nông nghiệp. Kết quả phân tích cho thấy những hộ gia đình có sự đa dạng hóa sinh kế và công việc phi nông nghiệp ổn định thường có mức thu nhập cao hơn và khả năng tiếp cận các nguồn lực tốt hơn. Khả năng di chuyển, được thể hiện qua việc sở hữu phương tiện giao thông và các mối quan hệ xã hội, cũng đóng vai trò quan trọng trong việc tiếp cận các cơ hội việc làm, thông tin và các nguồn tài chính. Sự gần gũi với thành phố Huế mang lại nhiều cơ hội việc làm, nhưng người dân cũng tận dụng các mạng lưới xã hội và gia đình để di chuyển đến các khu vực khác trong nước và thậm chí ra nước ngoài. Dù vậy, những hộ gia đình chỉ làm nông nghiệp có xu hướng bị tụt hậu về kinh tế và gặp nhiều khó khăn hơn trong việc thích ứng với các thay đổi.
Bài báo cũng đưa ra các kịch bản phát triển trong tương lai, bao gồm quá trình đô thị hóa và thay đổi mục đích sử dụng đất, tác động của thị trường toàn cầu và an ninh lương thực, và ảnh hưởng của biến đổi khí hậu. Quá trình đô thị hóa có thể dẫn đến việc mất đất nông nghiệp, gây ra nhiều thách thức cho các hộ gia đình làm nông nghiệp. Tuy nhiên, nó cũng có thể mang lại các cơ hội mới trong các ngành công nghiệp và dịch vụ. Vấn đề an ninh lương thực cũng là một yếu tố quan trọng, đặc biệt trong bối cảnh chính phủ đang nỗ lực bảo vệ đất nông nghiệp phục vụ sản xuất lương thực. Biến đổi khí hậu, với những tác động tiêu cực đến sản xuất nông nghiệp, cũng là một thách thức lớn đối với người dân. Cuối cùng, tác giả khuyến nghị chính phủ cần có các chính sách hỗ trợ người dân, đặc biệt là những người bị ảnh hưởng bởi quá trình đô thị hóa và các thay đổi khác. Cần có sự minh bạch hơn trong quá trình thu hồi đất và bồi thường, cũng như có sự tham gia của người dân địa phương vào các quyết định phát triển.