1. Thông tin Nghiên cứu khoa học
- Tên nghiên cứu (Tiếng Anh): A Bibliometric Analysis of Fintech Trends and Digital Finance
- Tên nghiên cứu (Tiếng Việt): Phân tích thư mục về xu hướng Fintech và tài chính số
- Tác giả: Said Khalfa Mokhtar Brika
- Số trang: 10
- Năm: 2022
- Nơi xuất bản: Frontiers in Environmental Science, Volume 9, Article 796495
- Chuyên ngành học: Khoa học quản trị
- Từ khoá: tài chính số, fintech, phân tích thư mục, cơ sở dữ liệu ScienceDirect, tài chính điện tử
2. Nội dung chính
Bài viết này trình bày một phân tích thư mục về sự phát triển của nghiên cứu khoa học liên quan đến mối liên hệ giữa sự phát triển của công nghệ tài chính (Fintech) và tài chính số trong những năm gần đây. Dựa trên cơ sở dữ liệu ScienceDirect, nghiên cứu này thực hiện phân tích nội dung trên 343 bài viết để tìm ra các khoảng trống nghiên cứu và đề xuất các lĩnh vực hành động cho nghiên cứu sâu hơn. Mục tiêu chính của nghiên cứu là thu thập và đánh giá các nghiên cứu hiện có liên quan đến lĩnh vực quan tâm, từ đó đưa ra các kết quả khách quan có thể kiểm chứng và tái tạo. Phân tích thư mục cũng nhằm xác định trạng thái hiện tại của các nghiên cứu về chủ đề này (Kitchenham, 2004; Prinsen et al., 2018; Levy and Ellis, 2006).
Sự phát triển của tài chính số đã thu hút sự chú ý của giới học thuật, sinh viên và các tổ chức trên toàn cầu trong hơn một thập kỷ qua. Các công ty dịch vụ tài chính đổi mới đang cung cấp một loạt các sản phẩm tài chính mới và các phương thức tương tác mới với khách hàng thông qua tài chính số (Fintech). Nghiên cứu về tài chính và hệ thống thông tin đã xem xét những thay đổi này, cũng như những tác động của tiến bộ công nghệ đối với ngành tài chính (Anjum et al., 2017; Azizi et al., 2021). Sự ra đời của Fintech đã nhanh chóng thu hút sự quan tâm từ các chuyên gia trong ngành, nhờ khả năng chuyển đổi mạng lưới chuỗi cung ứng trong hầu hết các lĩnh vực kinh doanh. Các mô hình kinh doanh và ý tưởng công nghệ mới cung cấp nền tảng cho các giải pháp tài chính sáng tạo, chia sẻ kiến thức trong một công ty và đổi mới tổ chức (Abbas et al., 2019a, 2020), bao gồm các dịch vụ tài chính thông minh, dễ sử dụng, tiết kiệm thời gian và chi phí thấp (Teece, 2010; Gomber et al., 2017; Varga, 2017). Bạn có thể tìm hiểu thêm về tiền điện tử và tác động của nó đến ngân hàng, một phần quan trọng của tài chính số. Nếu bạn muốn bắt đầu đầu tư vào tiền điện tử, hãy tham khảo hướng dẫn đầu tư crypto cho người mới bắt đầu.
Nghiên cứu sử dụng phương pháp định lượng “bibliometrics” (Fairthorne, 1969; Pritchard, 1969) để đánh giá các tài liệu. Dữ liệu cho phân tích thư mục được lấy từ cơ sở dữ liệu ScienceDirect, bao gồm các công trình nghiên cứu về Tài chính số và FinTech (trong tiêu đề, tóm tắt và từ khóa của tác giả). Dữ liệu này bao gồm giai đoạn từ năm 2006 đến năm 2020, với trọng tâm là dữ liệu từ các nghiên cứu gần đây đã hoàn thành, đặc biệt là trong 3 năm qua (2018, 2019 và 2020). Nếu bạn quan tâm đến việc truy cập các bài báo khoa học từ nguồn này, có thể tham khảo hướng dẫn download miễn phí bài báo khoa học từ trang ScienceDirect.
Để chọn các bài báo cho đánh giá cuối cùng, một quy trình ba bước đã được sử dụng. Đầu tiên, các bài báo nghiên cứu (bài báo nghiên cứu, bài đánh giá, chương sách, v.v.) cho các từ khóa tìm kiếm được chỉ định trong cơ sở dữ liệu ScienceDirect đã được thu thập và lưu trữ, với khoảng thời gian bắt đầu mở để bao gồm càng nhiều ấn phẩm càng tốt cho đến ngày 31 tháng 12 năm 2020. Tổng cộng 343 tiêu đề đã được truy xuất trong lần tìm kiếm đầu tiên. Tiêu đề bài viết, tên và chi nhánh của tác giả, tóm tắt, từ khóa và tài liệu tham khảo đều được bao gồm trong kết quả tìm kiếm, được tải xuống ở định dạng CSV.
Nghiên cứu đặt ra hai câu hỏi nghiên cứu chính: (1) Những thay đổi nào đã xảy ra trong các tài liệu về tài chính số và fintech? (2) Các chủ đề và vấn đề quan trọng nhất được thảo luận trong các tài liệu khoa học về tài chính số và fintech là gì? Để trả lời câu hỏi thứ nhất, nghiên cứu xem xét các nghiên cứu có ảnh hưởng nhất, các tài liệu tham khảo quan trọng nhất và các tạp chí được đọc rộng rãi nhất về chủ đề này. Để trả lời câu hỏi thứ hai, nghiên cứu phân loại các chủ đề và câu hỏi nghiên cứu chính được xác định trong tài liệu đã xuất bản.
Phân tích thống kê mô tả cho thấy rằng hầu hết các nghiên cứu về tài chính số và fintech đã được thực hiện trong những năm gần đây, đặc biệt là trong giai đoạn 2018-2020. Điều này cho thấy tính mới mẻ và sự phát triển nhanh chóng của lĩnh vực này. Các loại ấn phẩm phổ biến nhất là bài báo nghiên cứu và chương sách. Phân tích từ khóa cho thấy các từ khóa phổ biến nhất được sử dụng trong các nghiên cứu trước đây là fintech, blockchain, tài chính toàn diện, bitcoin, ngân hàng và dữ liệu lớn.
Phân tích mạng lưới cho thấy rằng có 8 cụm chủ đề chính trong lĩnh vực tài chính số và fintech, bao gồm fintech và các cụm liên quan, tài chính toàn diện và blockchain, tiền điện tử và bitcoin, dịch vụ tài chính, tài chính khởi nghiệp, cho vay P2P, công nghệ sổ cái phân tán và lòng tin. Các nhà nghiên cứu nên tìm hiểu sâu hơn về fintech, blockchain, tài chính toàn diện, tiền điện tử và bitcoin. Các nhà nghiên cứu nổi bật nhất trong lĩnh vực này là John Hill và David Lee Kuo Chuen. Tuy nhiên, nghiên cứu của David Lee Kuo Chuen có ảnh hưởng lớn hơn đến các nhà nghiên cứu khác trong lĩnh vực này.
3. Kết luận
Bài viết này sử dụng phân tích thư mục để đánh giá sự phát triển của nghiên cứu về tài chính số và công nghệ tài chính (Fintech). Kết quả cho thấy sự tăng trưởng đáng kể trong số lượng các nghiên cứu về chủ đề này trong những năm gần đây, cho thấy đây là một lĩnh vực đang phát triển và thu hút sự quan tâm lớn. Phân tích cũng xác định các chủ đề chính, các nhà nghiên cứu hàng đầu và các tạp chí quan trọng trong lĩnh vực này. Nghiên cứu này có thể hỗ trợ các nhà nghiên cứu và nhà hoạch định chính sách tài chính trong việc hiểu rõ hơn về trạng thái hiện tại của Fintech, xác định các xu hướng mới nổi và phát triển các chính sách phù hợp để thúc đẩy sự phát triển của ngành này. Tuy nhiên, nghiên cứu cũng có một số hạn chế, bao gồm việc chỉ sử dụng một cơ sở dữ liệu (ScienceDirect) và không xem xét nguồn gốc hoặc chủ đề của các ấn phẩm. Các nghiên cứu trong tương lai có thể khắc phục những hạn chế này bằng cách sử dụng nhiều cơ sở dữ liệu hơn và xem xét các khía cạnh khác của các ấn phẩm.