Liên kết giữa hộ nông dân và doanh nghiệp trong sản xuất và tiêu thụ rau ở tỉnh Hải Dương

Download Luận án Quản trị kinh doanh: Liên kết giữa hộ nông dân và doanh nghiệp trong sản xuất và tiêu thụ rau ở tỉnh Hải Dương

Trên cơ sở phát triển khung phân tích LK trong SX và tiêu thụ rau, nghiên cứu làm rõ thực trạng LK qua ba nội dung:

– Về cấu trúc LK, thị trường trong LK SX và tiêu thụ rau ở tỉnh Hải Dương được cấu trúc bởi nhóm những tác nhân tham gia bao gồm HND SX rau có chứng nhận an toàn và hộ canh tác truyền thống, các DN có LK (trực tiếp/trung gian) trong SX và tiêu thụ rau, trung gian là HTX hoặc tư thương ở địa phương đóng vai trò thúc đẩy khối lượng rau tiêu thụ. Rau được sản xuất ở các HND đi qua ba hệ thống kênh phân phối chính, gồm tiêu thụ thông qua hợp đồng LK; xuất khẩu đi nước ngoài; và đưa vào các siêu thị trong các trung tâm thương mại, chợ đầu mối nông sản tại các huyện, thành phố và hệ thống trường học, nhà hàng, bếp ăn công nghiệp.

– Về tổ chức vận hành LK, hai loại mô hình LK SX và tiêu thụ rau phổ biến là: Trực tiếp và trung gian; trong đó, LK trực tiếp đã xuất hiện nhưng không phổ biến, dạng LK là HND và DN tự LK với nhau chiếm đa số, còn LK theo yêu cầu khi có chương trình, dự án, của Nhà nước và địa phương yêu cầu. LK trung gian là chủ yếu nhưng mức độ phổ biến có sự khác nhau giữa các loại rau. Hình thức LK gồm: Theo chuỗi giá trị SX rau theo vùng, LK cung ứng yếu tố đầu vào trong SX rau, và LK trong SX và tiêu thụ sản phẩm đầu ra; với cơ chế LK chủ yếu theo thỏa thuận viết tay hoặc thỏa thuận miệng, LK theo hợp đồng còn chiếm tỷ lệ khá thấp. Quản trị thực hiện LK này nhấn mạnh các nội dung: Quy hoạch vùng và kế hoạch LK; lựa chọn đối tác LK; tập huấn kỹ thuật SX và marketing nông sản; cập nhật thông tin giá cả thị trường, cung cầu hàng hóa và chính sách; phân loại và tiêu chuẩn hóa sản phẩm tiêu thụ; nhận biết trung gian tiêu thụ và khách hàng mục tiêu; đàm phán và thỏa thuận trong LK; chia sẻ rủi ro trong LK; giám sát thực hiện LK; vận chuyển trong tiêu thụ sản phẩm; quan hệ và chăm sóc khách hàng; và xử lý tranh chấp hợp đồng trong quá trình thực hiện LK.

– Về kết quả và hiệu quả LK thể hiện qua các nội dung: Về kết quả, LK đã góp phần gia tăng giá trị đầu tư bình quân cho HND LK với DN và khối lượng sản phẩm tiêu thụ theo hình thức LK ở một số nhóm rau trồng chủ lực khá cao; các nhóm hộ tham gia LK đều mang lại kết quả khả quan nhưng có sự khác biệt về giá trị và mức độ của mỗi tác nhân LK trong từng nhóm rau trồng; kết quả LK giữa các nhóm HND tham gia và không tham gia LK có sự khác biệt, nhóm hộ tham gia LK thu được kết quả kinh doanh cao hơn. Về hiệu quả LK được thể hiện qua hiệu quả kinh tế, hiệu quả xã hội và hiệu quả môi trường.

Nghiên cứu đã chỉ ra các yếu tố ảnh hưởng đến LK này với các mức độ ảnh hưởng khác nhau, cụ thể: (i) Đặc điểm của hộ nông dân; (ii) Đặc điểm của DN; (iii) Đặc điểm của loại rau trồng; (iv) Hệ thống cơ sở hạ tầng; (v) Đặc điểm của thị trường tiêu thụ; (vi) Thể chế, tổ chức, chính sách của Nhà nước và địa phương; và (vii) Cam kết tham gia LK trong SX và TT rau và tiếp cận thị trường tiêu thụ.

Trên cơ sở kết quả nghiên cứu của đề tài, các nhóm giải pháp nhằm thúc đẩy LK giữa HND và DN trong SX và tiêu thụ rau ở Hải Dương thời gian tới được đề xuất, gồm: (i) Nhóm giải pháp về hoàn thiện chính sách hỗ trợ và quản lý thực hiện LK của tỉnh Hải Dương; (ii) Nhóm giải pháp chung cho HND và DN tham gia LK; (iii) Nhóm giải pháp cho các HND tham gia LK; và (iv) Nhóm giải pháp cho DN tham gia LK.

LA08.116_Liên kết giữa hộ nông dân và doanh nghiệp trong sản xuất và tiêu thụ rau ở tỉnh Hải Dương